NIEUWS

Liveblog teruglezen: Rechtszaak dodelijke schietpartij zorgboerderij Tro Tardi in Alblasserdam

Bij de zorgboerderij in Alblasserdam wordt gerouwd
Bij de zorgboerderij in Alblasserdam wordt gerouwd © Rijnmond
In Dordrecht is maandagochtend de eerste van drie procesdagen begonnen tegen de man die vorig jaar op 6 mei twee mensen doodschoot bij een zorgboerderij in Alblasserdam. De slachtoffers van John S. uit Oud-Alblas waren een 34-jarige medewerkster en een stagiaire van 16. Twee mensen raakten ernstig gewond. Op 4 mei zou S. in Vlissingen een 60-jarige schoenmaker Johan Quist hebben gedood. De eerste dag zit er inmiddels op en je leest het liveblog hier terug.
Het liveblog is ook volledig terug te lezen via het Twitteraccount van verslaggever Maurice Laparlière.

16:22 uur

Rechter: "Heeft u met uw advocaten besproken hoe deze zaak gaat aflopen? Heeft u nog een perspectief voor een toekomst?"
S.: "Ik kan er niet over nadenken, ook al zou ik het willen. Ik kan niet vooruitdenken."
In de gevangenis zou John S. zichzelf van het leven hebben willen beroven. Hij drukte zijn slagaders dicht en vraagt medegevangenen om een 'zelfmoordpil'. Op zijn twaalfde had John S. deze gedachten dus al. Ook zou hij de rechter per brief hebben gevraagd om 'de doodstaf terwijl hij slaapt'. Rechter: "Maar u weet dat we de doodstraf niet hebben in Nederland."
Voor vandaag is de rechtszaak afgelopen.

15:59 uur

Rechter: "Als mensen aardig tegen u doen, fleurt u op. Als mensen u afwijzen, komt dat keihard binnen. Dan probeert u dat te herstellen en krijgt u weer een afwijzing. Dan gaat de spiraal naar beneden. Herkent u dat?"
S.: "Ja, dat klopt wel. Dat kan leiden tot een uitbarsting."
Rechter: "U vlucht weg in fantasieën. Toen u op school werd gepest, kreeg u de fantasie: ik kom naar school met een geweer. Net zoals je in Amerika ziet. De relatiebreuk met Kirsten wordt genoemd als oorsprong van wat er is gebeurd. U werd ook weggestuurd bij Tro Tardi, waar u zich veilig voelde. Dat heeft geleid tot grote destabilisatie. Heel grote woede. De obsessie om een vuurwapen aan te schaffen."
Toen hij betaald werk had, ging het beter. "Dan verdwenen de beelden." Rechter: "Had u dat vaak, dat u paniek had in uw hoofd?"
S.: "Als ik geen dagbesteding had. Dan wel. Als ik werkte had ik ook gewoon te weinig energie om veel na te denken."
Advies Pieter Baan Centrum: TBS met dwangverpleging.
Diagnose: borderline, licht autisme, persoonlijkheid waarbij agressie hoog kan oplopen.

15:46 uur

In de rechtszaal wordt nu doorgegaan met de persoonlijke omstandigheden van de 39-jarige John S. Hij zit nu voor het eerst vast. "Hoe gaat het nu met u?", vraagt de rechter. Ook hier moet S. lang over nadenken.
Normaal verblijven mensen zes weken in het Pieter Baan Centrum. S. verbleef er maar liefst dertien weken. "Er is veel met u gepraat. Urenlang. U vindt het moeilijk om te praten over uw leven." S.: "Ik kan moeilijk praten over mijn emoties. Ik zit op een afdeling met wat minder mensen. Dat vind ik prettiger."
Op jongere leeftijd wordt er bij S. autisme vastgesteld. Toch wordt die diagnose in het PBC niet gesteld. Wat wel wordt vastgesteld is borderline.
Rechter: "Uw persoonlijkheid is scheef gegroeid. U bent erg afhankelijk van wat andere mensen tegen u zeggen."

14:59 uur

Rechter: "Als de politie komt, ligt het wapen in uw schoot. Eigenlijk is het een wonder dat u hier nog zit. Dat heeft de politie adequaat gedaan. Hoe kijkt u terug?"
John S.: "Onwerkelijk. Aan de andere kant moet ik dat wel geweest zijn, dat ik dat gesprek voerde."
In de zaal zuchten mensen diep.
S: 'Ik wilde dood, maar moest nog iets van vijf jaar geleden rechtzetten. Ik zat op een zorgboerderij die nooit meer van zich heeft laten horen.'
John S. moest vijf jaar geleden weg van de zorgboerderij.

14:54 uur

We gaan nu luisteren naar het 112-gesprek. Een rustige stem vertelt onder meer: 'Die uit Vlissingen die is ook van mij afkomstig. Daar ligt een dooie. Op vier mei omstreeks half 1. Omdat ik geen zorg krijg, al vijftien jaar, is de laatste kogel ook van mij.'
De opname gaat verder: 'Nou, ik heb niet heel veel zin dat er hier zo twintig politieauto's staan.' Meldkamer: 'Maar in welke plaats bent u?' Beller.: 'In Alblasserdam.' John S. nu: "Ik weet niet wat er gebeurde. Ik kan me dat niet herinneren."
De tape gaat verder: 'U bent ergens naar toe gegaan en dat ging niet goed?' Beller: 'Ik denk dat ze niet meer leven, nee.' Meldkamer: 'En dat heeft u veroorzaakt?' Beller: 'Ja'
"Die ja klinkt haast vrolijk", zegt de rechter.

14:28 uur

Rechter: "Het lijkt op een plan. Een vervelend plan. Een moordplan. Dat begint bij het kopen van een wapen. Een duur wapen, een Glock. Een plan dat begint bij het verhaal halen op Kirsten."
John S.: "Laat ik zeggen dat de gedachte 'laat ik vanavond eens naar de gevangenis gaan', niet is waar ik mee wakker word. Het is reactie op reactie. Een gevoel op een gevoel. Ik weet niet hoe ik het moet uitleggen."
Het lijkt erop dat S. wil zeggen dat het niet één groot plan was.

12:47 uur

We gaan nu over naar het schieten op Tro Tardi. Er zullen beelden en geluidsfragmenten te zien en te horen zijn. Mensen krijgen de gelegenheid de zaal te verlaten. Daar wordt in een enkel geval gebruik van gemaakt.
We zien nu de entree van de zorgboerderij. Een pad leidt naar de 'paardenbak'. Daar staan Nathalie en de zwaargewonde vrouw. Zonder te in te houden, wandelt S. met stevige pas naar hen toe en schiet. Dan loopt hij door. De beelden zijn indrukwekkend. Er valt een diepe stilte.
Met gestrekte arm schiet John S. van korte afstand. Het lijkt wel achteloos, zegt de rechter. De getroffen vrouw is nog net te zien. De beelden maken diepe indruk en de emoties zijn hoorbaar en voelbaar in de zaal.
We gaan meteen drie kwartier pauzeren.

12:38 uur

Om 10:46 arriveert John S. op Tro Tardi. Drie minuten eerder stuurt hij een mail aan RTL Boulevard. Enkele fragmenten:
Het is al jaren oorlog in hoofd. Al jaren vertel ik Yulius dat ik een wapen wil kopen. Yulius blijft mij al vijftien jaar uitschrijven...Iedere keer een nieuwe reden tot uitstel. Deze dode is een daad van pure wanhoop. Onthouden van zorg is ook een misdrijf. Vijf zelfmoordpogingen in vijf maanden tijd. Deze dode is random gekozen om mijn wapen te controleren. En mijn haat te uiten aan (naam meisje).
Na het schieten op de zorgboerderij stuurt John S. weer een mail: 'Tro Tardi. Circa zes kills.'

12:28 uur

Op 6 mei, de de dag van de schietpartij bij Tro Tardi, ontbijt John S. om iets voor 7:00 uur in het hotel. Hij gaat even later roken op het balkon. Hij zoekt om 8:15 uur naar de contactgegevens van RTL Boulevard.
John schudt heftig met zijn hoofd als hij vertelt over het contact met RTL. "Het moest stoppen in mijn hoofd. Ik wilde dat mijn leven voorbij was." "Het bericht aan RTL was voor mij bedoeld als afscheid. Dat ze er niet mee zouden wegkomen als ik mezelf dood zou schieten."
Om 10:37 uur loopt John S. via het Boerenpad naar Tro Tardi. We zien dat op videobeelden. De rechter: "Ik krijg elke keer weer kippenvel. Het is een mooie dag en je hoort de vogels fluiten. Je weet wat er daarna gaat gebeuren. Je ziet u rustig wandelen. Het wapen zit in uw zak." De beelden van het Boerenpad zijn twaalf minuten voor het schieten bij Tro Tardi.

12:12 uur
"Was u zich aan het schuilhouden voor de politie?", vraagt de officier van justitie over het hotel. Een lange stilte. "Ik heb me nooit verborgen willen houden. Er zijn heel veel sporen aangetroffen. Ik checkte onder mijn eigen naam in."
"Het lijkt erop dat u niet gevonden wil worden", zegt de rechter over zijn verblijf in een hotel in Papendrecht. John S. doet dan ook zijn telefoon uit. "Wat vindt u van die gedachte?" "Ik heb mijn kant van het verhaal verteld en dat ben ik aan het doen. Het was nooit bewust."

12:04 uur

De pauze is voorbij. De volgende onderbreking is rond 13:00 uur.
In een briefje laat John S. weten dat 'stap-1' is gezet nadat hij 'vijf jaar geen zorg heeft gekregen.' Het eindigt met: 'ik wil rust.' De zorgboerderij wordt ook genoemd in het briefje. "Ik denk dat ik dit briefje heb geschreven na wat er in Vlissingen is gebeurd."

11:26 uur

"Wanneer bedacht u nu: morgen ga ik naar Tro Tardi?" S: "Er is geen plan geweest. Op het moment dat ik het hotel uit moest, ben ik gaan lopen. Toen ben ik naar een veilige omgeving gegaan, Tro Tardi." "Waarom dan Tro Tardi?" "Ik weet het gewoon niet." John S. fluistert nu.
Er volgt nu een pauze tot tien voor twaalf. De zaal stroomt leeg.

11:15 uur

S. is in de ziektewet beland en dat verlies van zijn werk heeft hem hard geraakt, wordt duidelijk. Zijn eerste (boze) gedachte gingen naar zijn werkgever en collega's, daarna richting Tro Tardi. Na de situatie in Vlissingen, rijdt S. naar huis en neemt een hotel in Papendrecht. Daar neemt hij een suite. S: "Dat was de enige die ze beschikbaar hadden." Hij parkeert auto in Dordrecht. "Ik heb kilometers gelopen. Ik liep naar huis, mijn voeten waren zo kapot."

10:57 uur

"Was het niet gewoon een plannetje? Dat u de meneer heeft doodgeschoten om het briefje te kunnen neerleggen?" ...stilte..."Dat briefje had ook ergens anders kunnen gebeuren." Het briefje heeft John S. thuis al geschreven.
"Er is nooit een plan geweest. Ik wist alleen dat ik een wapen bij had. Om mezelf veiliger te voelen. En omdat ik een boodschap aan Kirsten moest geven. Maar dat briefje had ook ergens anders neergelegd kunnen worden." Dit gaat over de omgebrachte 60-jarige Johan Quist.
Bloemen bij de zorgboerderij in Alblasserdam
Bloemen bij de zorgboerderij in Alblasserdam © Rijnmond

10:47 uur

De actie in Vlissingen en die in Alblasserdam 'waren niet één geheel'. Dat betwijfelt de rechter. "Als je je wapen wil proberen, dan weet je: nou, hij doet het."
Op een video zien we John S. de schoenmakerij weer verlaten. Hij ontwijkt de blikken van andere mensen en verlaat met een stevige pas de winkel. Rechter: "Het ziet eruit of iemand net een ander door de kop heeft geschoten en denkt: nou, dat is klaar." Er valt weer een lange stilte. John S. trilt of schudt met zijn hoofd als hij nadenkt. "Ik weet niet wat er mijn hoofd gebeurt. Daar ben ik al jaren naar aan het zoeken."

10:37 uur

"Heeft u die meneer doodgeschoten?" "Ook al vind ik het heel moeilijk, omdat alles in mij zegt dat ik het niet gedaan heb. Ik moet zeggen dat ik het heb gedaan." Hij kan het beeld zich niet meer herinneren. "Heeft die meneer het gemerkt denkt u?" "Dat denk ik niet." "Waarom denkt u van niet?" "Omdat hij van binnenkomst al een blinddoek op had." "Waarom deed u dat?" "Omdat ik een boodschap moest geven aan Kirsten (de ex-vriendin, red.) en een hoofdstuk af moest sluiten voor mezelf."

10:36 uur

"U doet veel aan seks", zegt de rechter. John S. zou regelmatig via seks-chats afspreken om 'de stress te verminderen'. De schoenmaker in Vlissingen zou volgens afspraak zijn vastgebonden en geblinddoekt. Dan wordt hij door zijn hoofd geschoten.

10:27 uur

Rechter: "Zij moet zich helemaal gek geschrokken zijn." S: "Achteraf kan ik het ook niet goedkeuren." "Het lijkt ook allemaal zo geregisseerd. Een dode man het briefje op de buik leggen. Daar 'fuck you' op schrijven. Daar moet je echt over nadenken."

10:24 uur

De vrouw kwam niet op de afspraak die hij voorstelde. "Ik weet dat ik op dat moment een andere manier ben gaan zoeken om te communiceren." Daarmee doelt S. op verstuurde foto's van de Vlissingse schoenmaker die is doodgeschoten. Op een briefje staat: 'fuck you', bestemd voor haar.

10:12 uur

"U wilde met haar afspreken." "Maar dat durfde ik niet." "Ik denk dat de vrouw het bedreigend vond, een foto met een skelethandschoen" "Ik wilde met haar praten, maar wist niet hoe. Ik weet alleen dat mijn hoofd hele rare denkwijzen heeft op dat gebied."
10:09 uur
"Daar staat de naam van de vrouw op. En de datum van een dag. Waarom?" "Omdat zij terug bleef komen in mijn beelden" "Maar dat is al jaren geleden." S. blijkt geblokkeerd te zijn, maar zou drie telefoons hebben gehad om die blokkade te omzeilen.

10:07 uur
Met brokkelige stem zegt John S.: "Dat hoorde ik via mijn ouders." We gaan nu een video bekijken. John S. beklimt de trap van een carnavalswinkel. In zijn hand zou hij een handschoen van een skelet hebben. Die is later ook gevonden in zijn auto. S: "Die zijn daar gekocht."
"Waarom heeft u de handschoenen gekocht?" "Ik kan daar geen antwoorden op bedenken. Ik wil dat wel, maar kan het niet." De rechter vertelt dat hij de vrouw bedreigde met een foto van de handschoen met een notitie. "Wat staat er op dat briefje?" Het blijft lang stil.

10:06 uur
"Ik heb toen een paar maanden een relatie met de vrouw gehad. Ze was bijzonder voor me. Dankzij haar kwam ik mijn huis uit." "Maar de afloop was niet leuk. Ik heb begrepen dat u niet meer mocht komen bij Tro Tardi."

10:04 uur

We gaan nu naar de bedreiging van de vrouw. "Daar heb ik een paar jaar geleden een korte relatie mee gehad." In die periode is ook de bekende foto van S. op het paard gemaakt. S: "Dat is een van mijn hoogtepunten geweest. Omdat ik heel goed contact kan maken met paarden."
John S., vermoedelijk op een paard van de zorgboerderij
John S., vermoedelijk op een paard van de zorgboerderij © Privéfoto

10:00 uur

Toen hij het wapen kocht is het voorgedaan. "Hoe ik de kogels in het magazijn moest doen." De rechter vraagt in detail. "Ik doe dit om met elkaar in gesprek te blijven. Ik vind dat het goed gaat. Ik hoop dat we dit contact kunnen houden. Vindt u het ook goed gaan?" S. knikt

9:58 uur

"Ik heb ook gelezen dat u veel geld bij elkaar heeft verzameld om wapens te kopen." "...5000 euro...." "Dat vind ik heel veel geld. Dat was voor een bijzonder wapen hè?" Op vragen over dat wapen heeft S. geen antwoord. Hij zoekt regelmatig naar woorden als hij praat.

9:48 uur

"Dat ik bij wapenwinkels langs ging om.. om wapens te kopen." "Had u daar een plan bij, een doel?" "Het was een obsessie, om te hebben." John S. moet regelmatig lang zoeken naar woorden. De man met kort donkergrijs haar vertelt dat hij ook bijlen en kruisbogen heeft gekocht.

9:47 uur

"Door alle stress in mijn hoofd nemen die beelden alsmaar toe." "Wanneer is dat begonnen in uw hoofd?" "In januari begon het enorm te groeien. De kracht van de beelden." "Wat zag u dan" "De steeds maar groter wordende obsessie en drang om spullen aan te schaffen."

9:46 uur

Een lange stilte. S. lijkt naar woorden te zoeken. Emoties. "Ik weet dat ik erachter zit." "Hoe is dat nou zo gekomen?" Een lange stilte. "Omdat het al jaren in mijn hoofd zit. Jarenlang zie ik beelden dat ik mezelf dood maak. Dat ik andere mensen dood maak."

9:44 uur

Na de pauze het restant van de aanloop naar de schietpartij. Dan zien we een deel van het schieten op de zorgboerderij. Daarvoor is er een pauze voor mensen die de zaal willen verlaten. "Dat is een heel moeilijk moment." Daarna het vertrek bij Tro Tardi en het 112-gesprek dat S. voerde. "Zo gaan we het doen. De officier van justitie zei dat u verdacht wordt van drie moorden. Verder twee pogingen tot moord." De rechter noemt de leeftijden van de slachtoffers. "Als ik dat aan u voorleg. Heeft u dat allemaal gedaan?"
Bloemen bij zorgboerderij Tro Tardi in Alblasserdam na het schietdrama
Bloemen bij zorgboerderij Tro Tardi in Alblasserdam na het schietdrama © Rijnmond (archief)

9:43 uur

We gaan een aantal 'hoofdstukken' langs: het aankopen van het wapen, de bedreigingen van de vrouw, de dood van Johan Quist, de vervolgbedreigingen van de vrouw, verblijf in het hotel, de aanloop naar de schietpartij en dan volgt er pauze.

9:42 uur

"Gaat het een beetje", vraagt de rechter aan John S. Die knikt van ja. "U bent ietsje rustiger geworden", zie ik. Als die officier de verdenkingen voorleest, luistert hij met gebogen hoofd.

9:40 uur

De rechter past zijn toon aan aan John S, lijkt het. "Ik heb er zin in. U niet, dat snap ik. Maar als u niks wil zeggen, dan mag dat ook."

9:38 uur

Hij heeft de rapportage van het Pieter Baan Centrum gelezen. "De feiten zijn vreselijk", zegt de rechter. "Maar ik ga u helpen." De emoties worden John S. teveel. Met het hoofd schuddend lijkt hij te huilen.

9:35 uur

John S. de verdachte arriveert. Kort, donker haar. Capuchon. Hij moet nadenken over zijn eerste antwoord, op de vraag of hij heeft uitgekeken naar vandaag. "Ik.. ik vind dat heel moeilijk."

9:30 uur

"Het is vreemd als de verdachte er nu pas voor het eerst is. Ook voor ons als rechtbank, want wij hebben de verdachte ook nog niet gezien." De voorzittende rechter richt zich kort tot het publiek voor de verdachte arriveert.

9:20 uur

De zaal in Dordrecht is tot de laatste plek vol en er zijn extra stoelen neergezet. In andere zalen kan het proces via een videoverbinding worden gevolgd. De belangstelling van slachtoffers, nabestaanden en media is zeer groot.

9:15 uur

Het zal de eerste keer zijn dat de nabestaanden en slachtoffers John S. in de rechtszaal zien. S. was oud-cliënt van zorgboerderij Tro Tardi.

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl