ARCHIEF RIJNMOND 28 jan 2017 - Naar de film

Het begon bij een film.

Sinds mijn vrouw haar werk eraan heeft gegeven, kunnen wij overdag van alles samen ondernemen, en van de week had mijn vrouw bedacht om 's middags samen naar de film te gaan.
Ze had er ook eentje uitgezocht.
‘On body and soul’.
Een Hongaarse film over twee verlegen mensen die in een slachthuis werken en op elkaar verliefd worden.
Zoiets had mijn vrouw mij voorgespiegeld.

Op zich hoef ik tevoren helemaal niet te weten waar het over gaat.
Ik vertrouw de keuzes van mijn vrouw blindelings.

Alleen, op de dag dat we zouden gaan, voelde ik me helemaal niet goed. Ik was opgestaan met een zeer onwillig hoofd. Een hoofd met daarin als het ware een steen die alles blokkeerde.
Of het de winterdepressie was die me parten speelde, of dat iets mij nadrukkelijk wees op mijn plek in het autistische spectrum, ik weet het niet, maar in zo'n bui ben ik niet de meest communicatieve.

Soms trekt activiteit me eruit, vaker is het sjorren aan een dood paard.

We gingen maar gewoon.

Eenmaal in de bioscoop ontvouwde zich een verhaal dat wel even wat verder ging dan de ontluikende liefde tussen twee verlegen mensen.
De vrouwelijke hoofdpersoon bleek een regelrechte autist.
Ze woonde alleen, had geen partner, was enorm gefocust op feiten en regels en geluiden, kon duidelijk geen chocola maken van emoties van anderen, had serieus moeite om werkelijk contact met mensen te maken, toonde zich bang voor lichamelijke aanraking en raakte, toen ze - ondanks zichzelf - verliefd werd, gevangen in een existentiële wanhoop die haar aanzette tot een zelfmoordpoging.

Normaliter kost het mij moeite om me te laten meevoeren in een door anderen verzonnen verhaal, zoals in een roman of in een speelfilm, maar nu lukte dat juist iets te goed.
Die cocktail van communicatieve onbereikbaarheid en een actief doodsverlangen kwam iets te dichtbij.

De film was voor een belangrijk deel van een grote schoonheid, maar ik kwam er geknakt uit.

En hoe kwam ik in vredesnaam weer uít mijn duistere stemming?
Zou dat nog lukken deze dag?

Van mijn vrouw moest ik het niet hebben, was mijn indruk.
Die was de vrolijkheid zelve.

Ze nam mij en mijn stemming toch wel serieus?

We hadden het er na een tijdje over.
Ze bleek vrij doelbewust niet mee te gaan in mijn duisternis.
Ze probeerde zo gewoon en zo luchtig mogelijk te doen.
Dat leek haar het beste.

En ze zei iets dat mij danig aan het denken zette.
Ze zei dat iederéén weleens momenten heeft dat ie het helemaal kwijt is, en dat dàt nou eenmaal de tol is die we moeten betalen voor ons bewustzijn.

Zo.
Een terugkerend gevoel van verlorenheid en rusteloosheid als uitvloeisel van bewustzijn, van zelfbewustzijn.
Doordat je kunt na-denken, kun je afstand scheppen tot jezelf, en kun je jezelf zien als iemand die ook maar in het leven is geworpen, hier een tijdje is, en – soms wanhopig - probeert er het beste van te maken, in een soort kosmisch niemandsland.

Oké, dat is een gedachte.
‘Maar,’ zo wierp ik tegen, ‘hoe weet ik nou of wat ìk in zo’n bui voel, of míjn wanhoop, iets is dat heel veel mensen nu en dan voelen?
En in net zo’n sterke mate?
Uiteindelijk kun je toch niet in andermans hoofd kijken?’

En later vroeg ik me af: zelfs àls zo’n stemming een gedeeld ‘probleem’ is, zorgt dat dan voor verlichting?

Ik weet niet meer hoe ons gesprek afliep, maar de volgende dag voelde ik me een stuk beter. Zomaar.
En ik dacht: misschien in het vervolg toch iets beter lezen waar een film ècht over gaat.

SPEELLIJST

DE TUNE
1. Ik mis je - John Verkroost

2. De film van Rotterdam – Mijke Loeven
3. André van Duin in College Tour
4. Ik heb m’n moeder nooit gevraagd- André van Duin
5. Zijn - Toon Tellegen
6. Kleine kever - Jop Pannekoek

COHEN - TRIO COR NUITEN XL
7. Wachten op een wonder - Pim van Alten
8. Een ochtend vol van liefde - Lola van Duijl
9. Felblauwe regenjas - Caramay Schmelzer