Het vakantiekamp aan zee dat een dorp werd: 100 jaar Recreatieoord Hoek van Holland

Op Recreatieoord Hoek van Holland is het komende week feest. Er zijn allerlei activiteiten om het 100-jarig bestaan te vieren. Mario Bruijns heeft het ontstaan en de geschiedenis van het recreatieoord onderzocht en er twee boeken over geschreven. Door zijn onderzoek is het oprichtingsjaar 1923 boven water gekomen. In dat jaar opent de gemeente Rotterdam het kampeerterrein aan zee.

Dinie van Harten-Verhoeff (83) heeft een groot deel van die geschiedenis meegemaakt: "Ik kom hier 76 jaar", zegt ze, terwijl ze samen met haar man Joop (87) voor haar huisje zit. "Dat was net na de oorlog met mijn ouders. Zij hadden hier ook al voor de oorlog gestaan."

Voor Miguel Kerkstra (34) en Jaimy van Rumpt (29) is het hun eerste seizoen in hun houten huisje op het recreatieoord. Geen tijd om lekker te zitten, er moet nog van alles gebeuren. "Ik noem het ook het kamp", lacht Miguel, "want ik moest van alles doen: schuren, verven, de heg weghalen, schutting zetten. Ik heb het een werkkamp genoemd."

Mario Bruijns groeide op het recreatieoord op, maar heeft er nu zelf geen huisje. Wel komt hij er regelmatig en als hij over het 'kamp' loopt, groet hij iedereen. "Het is hier heel ontspannen en ongedwongen", zegt hij. Joop van Harten lacht als hij zegt dat hij soms een lamme arm heeft: "Ik zit heel de dag te zwaaien als ik voor het huisje zit." Jaimy van Rumpt noemt het een dorpsgevoel: "Van de week kregen we van de buurvrouw zelfgemaakte tomatensoep omdat we nog zo druk bezig waren."

Het verhaal van de 'houten kampeerstad aan zee' begint dus in 1923. Kampeerders bivakkeren dan in tenten, maar een jaar later verschijnt er al een aantal houten huisjes. De huisjes en tenten worden elk jaar na de zomer afgebroken en opgeslagen, om in het voorjaar weer te worden opgebouwd.

Bruijns neemt ons mee naar een houten huisje met een groen-wit geverfd puntdak en rood geblokte luiken voor de ramen. 'Anno 1936' staat erop te lezen. "Dit is het oudste huisje van het recreatieoord", vertelt Bruijns. "Het heeft niet altijd op deze plek gestaan omdat de huisjes vroeger werden afgebroken en niet altijd op dezelfde plek terug kwamen. Dat is tot 1951 zo geweest."

Joop en Dinie van Harten zijn het hele seizoen in Hoek van Holland. "Tot het weer omslaat", zegt Dinie. "Ik noem het dan ook wel het kouwe poten huisje". Ze zijn rasechte Rotterdammers maar wonen tegenwoordig in Delft. Op hun huisje in Hoek van Holland prijkt de naam Sparta.

Mario Bruijns: "Iedereen kent dit huisje als het Sparta-huisje". Dinie van Harten wordt dan ook Vrouwtje Sparta genoemd. "Maar ik heb helemaal niks met Sparta", lacht ze. "Dat is een erfenis van mijn ouders. Mijn broer speelde bij Sparta. Als ze verloren hadden, ging er een zwart doekje over die naam en mochten we aan tafel niet praten." Ook dit huisje behoort tot de oudsten op het recreatieoord.

Ze zit vol herinneringen aan haar jeugdjaren op het recreatieoord. In die tijd hebben de kampeerders geen eigen toilet en delen ze de wc's die in verschillende gebouwtjes op het kamp staan. "Mijn moeder riep altijd 'Heb je de bril bij je?' als ik naar de wc ging", vertelt ze. "Van mij hoefde het niet maar ik mocht niet op de kale pot, dat was vies." Het is in die tijd dus helemaal geen gek gezicht als mensen met een wc-bril onder hun arm over het terrein wandelen.

Ook herinnert Dinie zich de politie op het huisjeskamp: "Die was vroeger redelijk streng en we mochten niet in de duinen komen, dat was afgesloten gebied." Maar voor de jonge Dinie en haar vrienden zijn de volle bramenstruiken in de duinen onweerstaanbaar. "Dus wij kropen onder het prikkeldraad door. Ik had net mijn emmer helemaal vol bramen toen de politie kwam."

En dat betekende mee naar het politiepostje op het kamp. "Mijn emmer werd omgedraaid, ik heb er nog de pest over in", vertelt ze met een ondeugende lach. Na een paar uur kan haar moeder haar komen ophalen. Betekent dit dat ze nooit meer in de duinen is geweest? "Welnee", lacht ze. "We gingen gewoon elke keer weer, alleen waren we daarna wel zo verstandig om iemand op de uitkijk te zetten."

Een leven lang geniet Dinie van Harten al van het huisje op Recreatieoord Hoek van Holland. Eerst met haar ouders en broers, later met haar man en kinderen en nog later komen daar kleinkinderen bij. "Mijn moeder is hier zelfs overleden", zegt ze. "Dus er zijn ook verdrietige herinneringen."

Even verderop zet Miguel Kerkstra een schep in de grond omdat hij zijn tuin nog moet inrichten. Samen met zijn vriendin Jaimy heeft hij eind vorig kampeerseizoen het houten huisje gekocht. Het stel is nog druk bezig om het helemaal hun plek te maken. Jaimy kent het recreatieoord al, omdat haar moeder ook een huisje heeft.

"Ik moest Miguel wel even overtuigen", vertelt ze terwijl ze de kussens in de nieuwe tuinbank legt. "Als je hier niet zelf zit, dan voel of merk je niet hoe groot de voordelen zijn van hier zelf een huisje hebben. Het is echt heerlijk om uit je werk hierheen te kunnen rijden. Je hebt direct het gevoel van je werk los kunnen laten en naar het strand kunnen."

Het stel woont in Rotterdam en Miguel dacht aanvankelijk dat een huisje zo dichtbij niet praktisch zou zijn, maar daar is hij inmiddels van teruggekomen: "Eigenlijk is het heel handig, dan kan je ook heel snel schakelen. Ik ben vandaag al op en neer geweest naar Rotterdam. Ik was om 08:00 uur in Rotterdam en om 10:30 uur weer hier en zometeen rijd ik weer terug naar Rotterdam." De twee verheugen zich op de tijd die komen gaat: "Gewoon lekker ontspannen en genieten, met een aantal mensen barbecueën en buiten blijven tot het te koud wordt."

"De manier van recreëren is eigenlijk in honderd jaar niet veranderd", vindt Mario Bruijns. "De huisjes zijn misschien iets groter dan toen, maar het is allemaal heel eenvoudig. Heel ongedwongen en het wordt niet commercieel uitgebuit. Een beetje kneuterig ook wel, allemaal heel simpel. En dat trekt mensen aan die daarvan houden. Je hebt hier een sterke gemeenschap. Mensen kennen elkaar en helpen elkaar."

Het commercieel uitbuiten waar Bruijns het over heeft, heeft wel op de loer gelegen. De eigenaren van de houten huisjes hebben een verbeten strijd gevoerd tegen de gemeente Rotterdam. De gemeente is al honderd jaar eigenaar maar wilde het terrein aan een commerciële partij verkopen. Na protesten van de recreanten is dat niet doorgegaan. Er wordt nu gewerkt aan een plan om de grond in erfpacht uit te geven aan de kampeerders die een coöperatie hebben opgericht.

Het Recreatieoord Hoek van Holland is bijgeschreven in het Netwerk Immaterieel Erfgoed en Echt Rotterdams Erfgoed. En erfgoed is er te vinden in het huisje van Joop en Dinie van Harten. "Die deur naar de slaapkamer", wijst Dinie vanuit de tuin naar binnen. "Dat was vroeger de buitendeur van het huisje van mijn ouders. En zo zijn er nog wel wat onderdeeltjes die nog van vroeger zijn."

Ze is er trots op. Net zoals Miguel Kerkstra en Jaimy van Rumpt trots zijn op de gloednieuwe schuifpui in hun huisje: "We hebben in de winter al bedacht dat dit de eerste stap zou zijn, maar het was ook wel spannend hoe het eruit zou komen te zien. Maar dit is echt wel hoe we het hebben gewild", vertelt Jaimy. "En het is ook wel leuk dat dit vroeger het huisje van de familie Moulijn was", vult Miguel aan. "Coen kwam hier ook vaak, heb ik gehoord."