nieuws
De Dordtse jaren van Jacob Cats
"Zijn belangrijkste werken heeft hij in Dordrecht geschreven", zegt Kees Rovers over de van oorsprong Zeeuwse politicus en dichter Jacobs Cats. Cats heeft dertien jaar in Dordrecht gewoond en gewerkt.
Hij was er pensionaris van 1623 tot 1636. Zijn komst naar Dordrecht was een promotie, eerder was hij pensionaris van Middelburg. Jacobs Cats verliet Dordrecht nadat hij opnieuw werd bevorderd. Hij werd benoemd tot pensionaris van de Staten van Holland en vertrok naar Den Haag.
'Kinderen zijn hinderen'
Jacob Cats woonde in de Hoge Nieuwstraat. "Dat huis is helaas afgebroken", aldus Rovers, die zich in de dichter Cats heeft verdiept. In zijn jaren in Dordrecht schreef Jacob Cats zijn belangrijkste gedichten. "Dat werk heeft grote invloed gehad op het huisgezin in de 17e, 18e en ook nog 19e eeuw", weet Rovers. Bij veel mensen stonden in die tijd maar twee boeken op de plank: de bijbel en het verzamelde werk van Cats.
Het belangrijkste werk is uit 1625: het Houwelick. In 1637 volgde de Trou-ringh. Rovers: "Dat zijn stukken die allerlei moraliserende teksten bevatten. Allemaal op rijm, op zogenaamde Alexandrijn, twee keer zes lettergrepen met een bepaald ritme waardoor het makkelijk te onthouden is."
'Al draagt de aap een gouden ring, zo is het toch een lelijk ding'
Jacob Cats was bij het volk populair. "Zijn generatiegenoten Vondel, Hoofd, Bredro en Huygens keken een beetje op hem neer", vertelt Rovers. Cats maakte over het algemeen moraliserende, opvoedende teksten. "Dat sprak de mensen in het calvinistische Nederland wel aan."
'Al is de leugen wonder snel, de waerheyt achter-haelse wel'
Dit jaar wordt gevierd dat het 400 jaar geleden is dat de eerste bundel van Jacobs Cats uitkwam. Ook in Dordrecht wordt daarbij stil gestaan. In de Vogelbuurt komt een ode aan Cats en zijn veelzijdigheid.
Jacob Cats overleed op 12 september 1660 in Den Haag, in het huis dat nu dienst doet als ambtswoning van de minister-president: het Catshuis.
