Tekening van een mislukte aanslag in 1942

Die aanslag heeft ingrijpende gevolgen. Vijf vooraanstaande gijzelaars worden als represaillemaatregel door de Duitsers gefusilleerd. Onder hen is Chris Bennekers, hoofdinspecteur van de politie in Rotterdam.

Op 15 augustus 1942 is hij in de bossen van Goirle vermoord. Ook de directeur van de Rotterdamse Lloyd wordt omgebracht, net als Robert Baelde uit Rotterdam. Hij is secretaris geweest van de Nederlandse Unie. Twee andere slachtoffers komen uit andere delen van het land: Otto Ernst Gelder, graaf van Limburg en Stirum uit Arnhem en baron Schimmelpenninck van der Oije uit Schouwen.

De aanslag op de Duitse trein zou plaatsvinden op het luchtspoor in Rotterdam boven de Binnenrotte. De Nederlandse Volksmilitie is een sabotagegroep die grotendeels uit communistische en joodse verzetsstrijders bestaat. Eén van hen in Sally Dormits.

Johan van der Hoeven van Museum Rotterdam 40-45 NU: "Dormits liep al tijden rond met het idee om sabotage te plegen. Het Luxortheater aan de Kruiskade dat in handen was van het Duitse UFA-concern werd in de brand gestoken, maar Dormits wilde meer. Hij wilde een aanslag op de Duitsers zelf."

Er wordt een aanslag gepland op een trein met Duitse verlofgangers. Die trein met Duitse soldaten vertrekt vanaf Centraal Station. Op het luchtspoor is door leden van de Volksmilitie springstof aangebracht. De lading moet ontploffen als de trein om 6.36 uur in de ochtend langs zal komen.

Maar de trein heeft vertraging en een spoorwerker rijdt op dat moment langs de rails. Hij ziet een koperdraadje dat naar een zwart kastje leidt. De man is er nauwelijks een meter vandaan en kan niet meer stoppen. Hij raakt de draad en wordt van z'n fiets geslingerd.

Een collega ziet het gebeuren en rent naar de zwaargewonde spoorbeambte. Tegelijkertijd hoort hij de trein aankomen en ziet hij kans om de machinist te waarschuwen. De trein kan daardoor op tijd stoppen.

De bom is maar gedeeltelijk ontploft. De Sicherheitsdienst concludeert dat het leed niet te overzien zou zijn geweest als de trein niet op tijd was gestopt en bom zou zijn afgegaan. De Duitsers zijn woedend. Reichscommissaris Seyss-Inquart besluit welke vergeldingsmaatregel wordt genomen.

In Brabant worden meer dan duizend vooraanstaande en bekende Nederlanders gevangen gehouden. Als er acties tegen de bezetter worden gehouden, dan kunnen de Duitsers die vergelden via deze gijzelaars.

Seyss-Inquart kondigt aan dat er gijzelaars zullen worden geëxecuteerd als de daders van de bomaanslag op het Rotterdamse spoor zich niet voor 14 augustus 1942 melden. Ook wordt een beloning van maar liefst 100.000 gulden uitgeloofd voor de tip die naar een aanhouding leidt.

Ondertussen zoekt de Duitse politiecommandant Rauter naar namen onder de gijzelaars. Hij komt op de drie vooraanstaande Rotterdammers en twee mannen met wie koningin Wilhelmina een speciale band zou hebben. De daders van de mislukte aanslag melden zich niet. De vijf gijzelaars worden op 15 augustus gedood. Ze worden ter plekke begraven. Nog dezelfde dag krijgen de nabestaanden de kleding en een afscheidsbrief thuis bezorgd.

Kunstenaar Charles Kemper is de zoon van een Rotterdamse politie-inspecteur. Chris Bennekers is een collega van de vader van Kemper. De tekening van het spoor langs de Binnenrotte na de mislukte aanslag is in 1942 door Charles Kemper voor Chris Bennekers gemaakt. Rechtsonder op de tekening staat:

De tekening is kort geleden geschonken aan Museum Rotterdam 40-45 NU en daar nu te zien. Charles Kemper heeft veel aquarellen en tekeningen van Rotterdam gemaakt. In de periode 1942 - 1985 maakte hij honderden tekeningen van Rotterdam. Het Stadsarchief heeft een groot deel van zijn werk in de collectie. Kemper is op 25 oktober 1985 overleden.