nieuws

Rotterdamse Beep Vaes grootste verzamelaar van Nederland

Een 100 jaar oud fotoalbum dat op Marktplaats te koop is aangeboden, vertelt een mooie Rotterdamse geschiedenis. Het gaat om een album van de welgestelde familie Vaes uit het Oude Kralingen.
Het Stadsarchief Rotterdam heeft het fotoalbum gekocht. “Het is het fotoalbum uit de kindertijd van Wilhelmina Gerardina Vaes, oftewel Beep Vaes (1908-2002). Ook wel bekend als de oprichtster van het Kralings Museum dat tot 2010 aan de Hoflaan gevestigd was. Een dame met een verhaal zo blijkt”, zegt Wanda Waanders van het archief.
Beep Vaes trouwt later met een afstammeling van Michiel de Ruyter. Ze wordt op vrij jonge leeftijd weduwe. Dan gaat ze reizen en verzamelen. Haar collectie wordt een bijzonder museum in Rotterdam. Na haar dood wordt de verzameling bij Christies in Amsterdam geveild. Het tv programma De Wereld Draait Door besteedt aandacht aan de bijzondere collectie. De veiling levert vier miljoen euro op.

Kralingen

Het verhaal van Beep Vaes is voor het
reden om het fotoalbum via Marktplaats aan te kopen. In het album zitten foto’s uit de jaren 1907-1911. Het zijn vooral familiefoto’s. Het gezin Vaes ging in 1907 jaar op de Slotlaan wonen, met uitzicht op de oude slotvijver. Vader Vaes was oliehandelaar en werd directeur bij wat later Unilever is geworden (toen nog de Anton Jurgens Vereenigde Fabriek).
Op veel foto’s is Beep met haar drie jaar oudere broer Johannes Nicolaas te zien. Samen op de Kortekade, sleeën op de Voorschoterlaan, spelen in de tuin op de Slotlaan. Een dag naar het strand in Scheveningen en vakanties in een pension in Baarn.

Tijdsbeeld

Waanders: “Een mooi tijdsbeeld van begin 1900: matrozenpakjes, jurken met kant en franje. Ouderwetse strandstoelen, kinderwagens, fietsen, speelgoed. De Kortekade nog als een smal landweggetje met sloot en knotwilgen.”

In 1930 trouwt Beep Vaes met jonkheer Adrien Elias uit Rotterdam. Hij komt uit een familie van havenbaronnen en stamt af van nazaten van Michiel de Ruyter. Een kleindochter van Michiel de Ruyter trouwt in 1753 met Gerbrandt Elias, toen burgemeester van Amsterdam. Het echtpaar Elias-Vees blijft in Kralingen wonen. Na hun huwelijk gaan ze in de Vijverlaan wonen, om de hoek van het ouderlijk huis van Beep.

Verzameling

Adrien Elias overlijdt in 1963 en Beep Vaes blijft kinderloos achter. Ze is dan 56 jaar. Ze brengt haar tijd door met reizen en kunst verzamelen. In eerste instantie alleen objecten die met de tijd van Michiel de Ruyter te maken hadden, later van alles uit alle werelddelen en door alle tijdsperioden heen.
“Haar verzameling werd zo uitgebreid dat zij die vanaf 1990 onderbracht in drie grote, aangeschakelde panden aan de Hoflaan in Kralingen, wat het Kralings Museum werd. Ze ging daar ook wonen”, weet Waanders. “Mensen die er wel eens binnen zijn geweest herinneren het als een bijzonder museum, een reis door de geschiedenis heen. Een bonte verzameling van kunstwerken en gebruiksvoorwerpen, chronologisch gerangschikt in stijlkamers.”

Rariteiten

Het museum heeft in totaal zo’n 4000 objecten, verspreid over 20 kamers. Er zijn mummies, harnassen, meubelstukken, schilderijen, kleding, serviezen en allerlei objecten en rariteiten zoals een luierdroger uit 1700 en een drankorgel uit 1780.
Beep Vaes is 94 jaar geworden. In 2002 is ze overleden. “Het museum heeft daarna nog wel een paar jaar bestaan, maar het bleek uiteindelijk niet rendabel”, aldus Wanda Waanders. Acht jaar na het overlijden van Beep Vaes is de gehele collectie geveild bij Christie's in Amsterdam. Topstukken waren de portretten van Michiel de Ruijter afkomstig uit de familie. Kenners noemen Beep Vaes in het tv-programma De Wereld Draait Door de grootste verzamelaar van Nederland.

Fonds

De opbrengst van de veiling (vier miljoen euro) is ondergebracht in een daarvoor opgericht fonds: het Vaes-Elias Fonds. Het totale vermogen hiervan is in 2013 ondergebracht bij de Universiteit van Leiden en speciaal bestemd voor het Leiden Asia Centre, een onderzoekscentrum gericht op Azië.
Waanders: “Op deze manier heeft het levenswerk van Beep Vaes nog steeds hetzelfde doel als dat zij nastreefde met haar museum: kennis overdragen van het wereldwijde cultureel erfgoed.” Het 100 jaar oude fotoalbum is opgenomen in de collectie van het Stadsarchief Rotterdam.

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl