Stephan van Baarle (Denk) over racisme, drag queens, Gaza en drugsuithalers

De presentatie van het verkiezingsprogramma van Denk ging niet helemaal zoals gepland. Het lekte begin vorige maand al uit voordat Van Baarle het officieel had kunnen presenteren.

Vrijwel meteen ontstond commotie over een deel van de inhoud. "Zullen we weer gewoon doen?" is te lezen op een van de illustraties bij het verkiezingsprogramma. Te zien zijn onder meer regenboogvlaggen op overheidsgebouwen en een drag queen in regenboogkleuren die kinderen voorleest. Dit plaatje schoot de LHBTIQ+-gemeenschap in het verkeerde keelgat. Accepteert Denk niet dat er andere seksuele oriëntaties zijn dan tussen man en vrouw, en andere geaardheden dan heteroseksualiteit? Daarover later meer.

“Ik ben van de Rotterdamse school van politiek bedrijven. Dat heb ik hier met de paplepel ingegoten gekregen. De Rotterdamse raad staat erom bekend dat debatten op het scherpst van de snede worden gevoerd, waarin je zegt waarop het staat. En ook in de Tweede Kamer blijft voor mij de missie van Denk overeind staan. We zijn dé emancipatiepartij van Nederland, met bestrijding van discriminatie in ons DNA.”

“Ik denk van wel. Allereerst draait het erom dat je als politiek het juiste voorbeeld geeft aan de samenleving. Bij de toeslagenmisdaad, zoals ik dat noem, is het faliekant misgegaan. Aangestuurd door de politiek is beleid uitgevoerd dat discriminerend in de praktijk was. Wij als politiek moeten laten zien dat we staan voor een samenleving waarin iedereen gelijkwaardig is en dat gebeurt onvoldoende. Geert Wilders kan nog steeds zonder weerwoord dagelijks zijn haat prediken in de Tweede Kamer.”

“Ik geloof in de maakbare samenleving. Als we met elkaar als politiek normeren en uitstralen dat iedereen in de samenleving gelijkwaardig is, dan kunnen we een samenleving bouwen waar we discriminatie en racisme met elkaar proberen uit te bannen. Onderwijs, het monitoren van discriminatie, het verzwaren van straf, bewustwording, het uitleggen dat we een grondwet hebben die het verbiedt. We kunnen echt veel meer doen.”

“Als ik mensen spreek dan zeggen ze dat ze het waarderen, sterker nog, dat ze nog nooit gemerkt hebben dat iemand in Nederland het op deze manier opneemt voor hun rechten. Het belangrijkste punt dat wij naar voren brengen is dat je in Nederland behandeld dient te worden als Nederlander.

Al die Nederlanders met een migratieachtergrond, in het bijzonder de Nederlandse moslims die te maken hebben met toenemende moslimhaat, zien in Denk een partij die voor ze opkomt en hun rechten wil waarborgen. Natuurlijk maken ze zich ook druk om zaken als de inflatie en de hoge zorgpremie, en daar hebben we ook voorstellen voor in ons verkiezingsprogramma. Maar dit is ons kernpunt en daar zijn we herkenbaar op. Mensen klampen me vast en zeggen: bedankt voor wat je doet.”

“We zijn er nog niet als we zeggen: ‘We hebben racisme en discriminatie met elkaar uitgebannen.’ We hebben in onze samenleving dan nog steeds te maken met de gevolgen van tientallen jaren aan racisme en discriminatie. Mensen lopen achter op de arbeidsmarkt; mensen lopen achter in het onderwijs en op de woningmarkt. Dat moeten we met het verbeteren van de bestaanszekerheid inhalen. In economische zin moeten we ervoor zorgen dat we een hele grote groep mensen verheffen die nu nog onvoldoende kan meedoen omdat ze de middelen ervoor niet hebben.”

“Als mensen een koppeling maken tussen criminaliteit en afkomst, dan verzet alles in mij zich daartegen. Je wordt niet vanwege je afkomst of geloof crimineel. Dat is ook ontkracht door de wetenschap. Als politieke partijen die die koppeling wel maken, dan is dat vals en racistisch. Wij zijn voor een balans tussen repressie en preventie. We moeten wat doen aan de uitzichtloosheid die veel jongeren ervaren Maar als het gaat om zwaardere delicten of het ronselen van jongeren voor de drugscriminaliteit, dan zijn wij voor zwaardere straffen.

Maar de overheid moet wat ons betreft wel weer terugkeren naar de wijken. Jongeren moeten bij de hand genomen worden en kansen krijgen. We moeten voorkomen dat het pad naar de criminaliteit voor sommige jongeren heel verleidelijk wordt.”

“Rotterdam is de stad waar Pim Fortuyn is opgekomen en daardoor wordt misschien de noodzaak voor een partij als Denk hier meer gevoeld. Als er een stad is waar mensen de uitsluiting, de verruwing en verrechtsing het zwaarst hebben ondervonden, dan is dat in Rotterdam. Mensen werden van het ene op andere moment weggezet op basis van hun afkomst. Ze werden tot probleem gebombardeerd en hun religie werd ‘achterlijk’ genoemd.

Ik denk met dat in het achterhoofd dat mensen in Rotterdam de noodzaak voelden om op te staan te laten en te laten zien dat ze onderdeel zijn van de stad en Nederland: ‘Ik eis mijn positie en mijn rechten op en dat doe ik door middel van Denk.’”

“Er zijn overeenkomsten en verschillen tussen de coalitiepartijen (naast Leefbaar en Denk zitten ook VVD en D66 in de coalitie, red.) en we laten zien dat we met die partijen kunnen samenwerken. Ik ben daar ongelofelijk trots op. Maar we hebben nog steeds veel uitdagingen te beslechten. Racisme en discriminatie blijft een groot probleem.”

“De verwijten dat wij niet zouden staan voor de gelijke rechten voor de LHBTIQ+-gemeenschap werp ik verre van me. Denk staat voor de bestrijding van discriminatie in alle vormen, dus ook op basis van seksuele voorkeur. Wij bedoelen met doordenker 5 dat iedereen in Nederland zichzelf mag zijn.

Maar wij constateren ook dat in het onderwijs bepaalde vormen van lessen worden opgedrongen aan jonge kinderen. Het gaat bijvoorbeeld om lessen waarin jongere kinderen wordt gevraagd te doen alsof ze uit de kast komen. Of lessen over gendertransitie. Dat docenten aan hele jonge kinderen vertellen dat het fijn kan zijn om je geslachtsdelen aan te raken.

Heel veel ouders hebben tegen mij gezegd: ‘Ik vind het op die manier onderwijzen van kinderen niet in lijn met hoe ik dat zie’. Die mensen worden door de school weggestuurd. Want de school zegt: ‘Je slikt het maar, en anders moet je maar een andere school zoeken’. Dan wordt het dwang.

In ons verkiezingsprogramma trekken wij een lijn. Wij vinden het niet goed dat aan kinderen in het basisonderwijs en de eerste jaren van het voortgezet onderwijs dit soort lessen gegeven wordt. In de laatste jaren van het voortgezet onderwijs kun je dit soort zaken wel op een verantwoorde manier aan de orde stellen.”

“Wij hebben al vanaf het begin een uitgesproken mening over het apartheidsbeleid van de Israëlische regering, de al 75 jaar durende onderdrukking van de Palestijnen en de illegale annexatie van land. Mensen vinden dit een grote onrechtvaardigheid, waarvoor de internationale gemeenschap en de Nederlandse regering al tientallen jaren de ogen sluiten.

Ze zien dit als voorbeeld van een groter patroon waarbij er onvoldoende oog is voor het leed en de achterstelling van moslims in Nederland en de rest van de wereld. Daar komt het brede sentiment vandaan dat het nu tijd is om op te staan voor hun rechten, niet alleen hier maar ook wereldwijd.”

“Mensen voelen dit in het diepste van hun vezels. Ze zijn geëmotioneerd. Ze kijken de hele dag televisie en zien de verschrikkingen die daar gebeuren. Mensen voelen dit. Ze zijn er echt diep door geraakt.”