nieuws

ARCHIEF RIJNMOND 4 nov 2018 – Bijna verlaten dorp

Tekening Herman Schouwenburg
Tekening Herman Schouwenburg
Afgelopen week heb ik beeld gekregen bij iets dat al langer in mijn hoofd speelde. Ik zag het opeens helder voor me. Dankzij mijn vrouw.
Mijn vrouw stond van de week stil bij de verjaardag van haar zoon. Haar zoon die 36 zou zijn geworden. As ie er niet twaalf jaar geleden een eind aan had gemaakt.
Voor de positie waarin je daarna als ouder belandt is geen naam.
Als je je ouders verliest ben je wees. Maar wat ben je als je je kind bent kwijtgeraakt? Daarin voorziet de taal niet. ‘Kinderloos’ dekt de lading niet.
Zowel mijn ouders als de ouders van mijn vrouw zijn al een tijd niet meer onder ons. Wij zouden ons met gevoel voor dramatiek ‘de twee wezen’ kunnen noemen. En na ons is er in de biologische lijn ook slechts leegte. Wij vormen in twee stambomen als het ware een dorre tak, een tak zonder vruchten.
Aan onze wederzijdse zussen zien we hoe het óók had kunnen zijn.
Die hebben allemaal kinderen. En hier en daar hebben die kinderen ook al weer kinderen. Zoals dat bij zo veel mensen gaat.
Van de week schetste mijn vrouw hoe familiefoto’s er nog weleens uitzien. Een echtpaar omringd door een schare aan kinderen, kleinkinderen en soms ook al achterkleinkinderen. Een heel dorp soms.
En ze schetste meteen hoe onze foto eruit zou zien.
Alleen zij en ik. Dat was het.
Ja, we zouden onze hond er voor de gezelligheid bij kunnen zetten. Maar de fotograaf zou niet heel veel afstand hoeven nemen om iedereen erop te krijgen.
Dat beeld zette zich in mij vast.
Mijn vrouw en ik als een heel klein, bijna verlaten dorp.
En ik dacht: wat zou zoiets doen voor je perspectief op het bestaan?
In het leven van heel veel mensen spelen hun kinderen een grote rol. Die kinderen maken dat zij verder kijken dan hun eigen leven. Ze weten dat de estafette die het leven is, doorgaat als ze er zelf niet meer zijn. Ze zijn onderdeel van een biologisch vervolgverhaal.
Dat hebben mijn vrouw en ik niet. Met ons houdt het op. We hoeven niks achter te laten en we hebben niks door te geven. We hebben ook ten opzichte van niemand een directe verantwoordelijkheid. We hoeven alleen maar voor onszelf te leven. Voor het mini-dorpje dat wij samen vormen en waarvan we meteen ook de laatste bewoners zijn. Na ons wordt het opgeheven.
Voelt dat leeg of treurig aan?
Nou, eerlijk gezegd: dat wisselt enorm.
Ik zie wel eens uitgebreidere families het gezellig met elkaar hebben, en bespeur dan bij mezelf een zeker onvervuld verlangen naar zulk soort vanzelfsprekende nabijheid. Maar ik weet ook dat die onvervuldheid meer in mijn karakter zit dan in de omstandigheden. Want ik houd helemaal niet van grote, drukke gezelschappen. Die zou ik ook buíten familieverband best kunnen opzoeken, maar dat doe ik nadrukkelijk niet.
Ik denk ook dat ik knettergek zou zijn geworden van kinderen in huis. Ik word al chagrijnig als de hond drie keer blaft.
En zeg nou zelf: hoe intensief is het contact dat de meeste ouders hebben met hun kinderen als die eenmaal het huis uit zijn? Dat kon ook weleens tegenvallen. Ook mét kinderen komt het op jezelf aan om je leven vorm en inhoud te geven.

Maar dat wij niemand hebben om direct iets aan door te geven, dat is waar.
Ik heb ook weleens gedacht: wat nou als met mijn leven, of met het leven van mijn vrouw en mij, met dat ienie-mienie dorpje van ons, de hele wereld zou ophouden? Dat alles met ons zou eindigen?
Zou dat consequenties hebben voor hoe ik mijn leven leid?
Ja, welzeker. Heel sterk zelfs.
Ik maak programma’s voor de radio die vervliegen, ik ben me zeer bewust van de tijdelijkheid daarvan, maar ik verzamel ook van alles en nog wat in de hoop dat dat ná mij bewaard blijft voor anderen. Ik denk verder dan alleen mijn eigen leven. Ergens is de gedachte: de een laat kinderen na, ik laat een paar kasten met muziek en informatie na in een of ander archief.

En als ik even uitzoom en het in groter verband bekijk: voor de aarde, het milieu, de files en nog zo het een en ander is dat nog helemaal niet zo slecht ook.
SPEELLIJST
DE TUNE
1. Ik mis je – John Verkroost
2. Alleen – Goslink
HENK DE BONT & HANS WAP
3. Kameleon – Henk de Bont
4. En toen kwamen de termieten – Henk de Bont
5. Huwelijk – Henk de Bont
6. Lever na de dood – Henk de Bont
7. Sundown – René van Broekhoven
8. Wit – Andermans Veren Live!
9. Allerzielen – Gerard Reve
10. Met wie – Ajuinen en Look
AANKONDIGINGEN
11. Americanas – Metropole Orchestra Big Band

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl