nieuws

ARCHIEF RIJNMOND 10 feb 2019 - Naam

Tekening Herman Schouwenburg.
Tekening Herman Schouwenburg.
Afgelopen week heb ik met mezelf aan tafel gezeten. Althans, met een naamgenoot. Met iemand die ook Roland heet.
En die ontmoeting zette me weer eens aan het denken.
Ik was in Breda bij de presentatie van een min of meer amusementsboek en kwam daar naast Roland de Groot te zitten, een man die als decor-, kostuum-, en grafisch ontwerper zijn sporen heeft verdiend in de wereld van televisie, speelfilm en theater.
Een enorm aardige, zachtmoedige, observerende man, leek mij. Iemand in wie ik een grote toewijding vermoedde.
En vast mede door zijn naam voelde ik meteen een vrij grote verbondenheid met hem.
Zo vaak komt dat niet voor, dat ik iemand ontmoet die net als ik als Roland door het leven gaat.
Met Ronalden liggen de kerkhoven vol, maar Roland?
De paar Rolanden met wie ik eerder heb kennisgemaakt zijn me bijgebleven. Ze gaven me altijd tegelijkertijd een gevoel van verbondenheid, en van verwarring.
Ergens is er toch een stem in je hoofd die zegt: wat doe jij met mijn naam?
Wat je doet afvragen: wat betekent je naam voor je?
Nou, ik heb begrepen dat je naam je gedrag meer kan sturen dan je zo zou denken. Zo schijnt uit onderzoek te blijken dat mensen vaker kiezen voor een woonplaats, een straat, een partner en een beroep met een naam die overeenkomsten vertoont met hun eigen naam.
Ik las ergens: het is waarschijnlijker dat Michiel in Munstergeleen woont, muzikant wordt en woont aan de Meishagerstraat dan je mag verwachten op basis van kans.
O? Dat slaat wel aardig terug op mij. Op Róland Vónk, van de Ródenrijselaan, in Rótterdam, die als Muzikale Vóddenman vóndsten en rariteiten draait op Radio Rijnmond.
Het idee achter dit patroon is dat een positief gevoel over jezelf overslaat op alles wat op de een of andere manier aan jezelf is gelinkt. En dat dat gevoel je gedrag stuurt.
Ik zou een pregnant tégenvoorbeeld kunnen geven, uit het dorpje Warnsveld in de Achterhoek waar ik een paar jaar met mijn ouders heb gewoond. Daar had je, meen ik, een kapper die Bakker heette, en een slager genaamd Kapper. En o ja, om de hoek zat een antiquair genaamd Dokter.
Maar misschien hielden die gewoon niet genoeg van zichzelf, en van hun eigen naam, en zijn ze juist een bewíjs van het geschetste mechanisme.
Zit er een betekenis in je naam?
Je zou denken van niet.
Ja, onder Indianen in Amerika schijnt het gewoonte te zijn, of te zijn geweest, om een kind pas een definitieve naam te geven na een paar jaar, als een beetje duidelijk is geworden wat voor vlees de ouders in de kuip hebben. Maar hier krijg je als baby meteen bij je geboorte de naam waarmee je het je hele leven moet doen.
En toch, ik kwam eens thuis bij de ouders van een Braziliaanse vriendin, in Brazilië, en toen de heer des huizes mijn naam had gehoord, zei hij zoiets als: ‘Você é Roland. Você é Rolando ...’
Wat in het Nederlands zo veel betekent als: ‘Jij bent Roland, jij rolt voort.’ Dat klonk mij heel treffend in de oren. Alsof hij in mijn naam de geestelijke zwerver herkende die ik me niet zelden voel. Of voorvoelde de beste man al dat ik niet zijn schoonzoon zou worden?
Voorvoelde hij dat ik zou voortrollen in de vaart der volkeren, weg van zijn dochter?
Met Roland de Groot had ik het over onze voornaam.
En hoe vaak die verkeerd wordt geschreven. Hoe vaak die niet wordt opgevoerd als Ronald.
Die andere Roland bleek zich daar nogal aan te storen, mij kan het niet zo veel schelen. Ik bén niet mijn naam, denk ik maar.
Ja, als iemand in mijn emailadres in plaats van Roland Ronald tikt, komt het niet bij mij terecht, maar verder? Ach.
Na een tijdje bleek dat De Groot en ik niet alleen onze voornaam gemeen hebben, maar dat Roland ook voor ons allebei feitelijk onze tweede voornaam is. Net zoals de beroemde broer van Roland de Groot, zanger Boudewijn de Groot, ook diens tweede voornaam hanteert. Boudewijn de Groot heet eigenlijk Frank Boudewijn de Groot.
Hoe dat bij die jongens is gegaan met die voornamen, weet ik niet. Van mezelf weet ik het wel.
Mijn ouders hadden allebei een naam voor een eventuele zoon bedacht. Mijn vader kwam met Peter, mijn moeder met Roland. Ik geloof dat die laatste naam uit een boek kwam.
De eerste dagen van mijn leven ben ik Peter genoemd, maar dat kreeg mijn moeder volgens de verhalen niet haar strot uit. En toen is ze me toch Roland gaan noemen.
Stel je voor dat ik Peter was blijven heten, naar mijn eerste voornaam. Hoe zou mijn leven dan zijn gelopen?
Was ik, als Peter, dan nu, pakweg, percussionst in Piershil?
Pedicure in Pernis?
Of postbezorger in Puttershoek?
Of toch gewoon presentator van programma’s?
Het voelt in elk geval heel raar aan.
Ik, Peter?
Er is op zich niks mis met die naam, maar: ik, Peter?
Dacht het niet.
Misschien wórd je in de loop der jaren toch wel een beetje je naam.

SPEELLIJST
DE TUNE
1. Ik mis je – John Verkroost
NAMEN
2. Willem wordt waker – The Amazing Stroopwafels
3. Ans – Jan Beuving
4. Johnny Afdruiprekje – Loes Luca & Ellen Pieters
HANS WAP & HENK DE BONT
Gedichten van Hans Wap, tot liedjes omgevormd door Henk de Bont.
Met toelichting door Hans.
5. Alois – Hans Wap
6. Aangeschoten wild – Hans Wap / Henk de Bont
7. Soms – Hans Wap / Henk de Bont
8. Zij vroeg om vuur – Hans Wap / Henk de Bont
POP/JAZZ
9. Unrequited – Rias Baarda
10. Indian Summer – Ed Verhoeff & Dudok Quartet
AANKONDIGINGEN
11. Americanas – Metropole Orchestra Big Band

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl