ARCHIEF RIJNMOND 2 juni 2019 - Muziek luisteren

Dat zit zo.

U kunt zich vast wel voorstellen dat ik vrij veel muziek luister.
Ik heb wekelijks één, twee of zoals dezer weken drie uur radio te ‘vullen’. Ik probeer nummers maar één keer te draaien op de radio. Dus ik moet wekelijks met allerlei nieuwe dingen komen. En dan het liefst dingen waar een verhaal aan kleeft, of waar iets opmerkelijks mee aan de hand is.

Dat altijd zoeken naar iets nieuws doe ik graag.
Ik ben van nature vrij nieuwsgierig, en een veelvraat.
En ik ben eraan gewend geraakt om bij alles in mijn achterhoofd te houden: kan ik er wat mee op de radio?

Bij veel muziek is dat vrij snel duidelijk.

Er is nogal wat muziek die van clichés aan elkaar hangt, zowel tekstueel als muzikaal. Die valt af. Tenzij het héél erg is. Dan heeft het dáárdoor juist weer attentiewaarde.

Er zijn wat meer doorwrochte liedjes die meteen binnenkomen, en dat komt dan doorgaans door de tekst. Want een goed verteld verhaal absorbeer je meteen.

En er zijn hoogstaandere nummers die zich minder snel gewonnen geven, en dát komt dan al gauw door de muziek, is mijn ervaring. Een wat ingewikkelder compositie heeft meestal even tijd nodig om als het ware een pad uit te slijten in je hoofd.

Er zijn artiesten van wie ik nieuw werk toch wel een keer of vijf moet draaien voordat dat paadje er is.
En van de week vroeg ik me af voor hoeveel van die paadjes je in je hoofd ruimte hebt. En voor het uitslijten van hoeveel van die paadjes er in je leven tijd is.

Ik zit momenteel in mijn werkruimte thuis aan te kijken tegen een berg van een paar duizend cd’s die ik recentelijk uit een archief heb gekregen. Ik ben die aan het doorluisteren. Met sommige ervan ben ik snel klaar, voor andere geldt het scenario dat ik net schetste.

Zo had ik van de week uit die berg een nieuwere cd van Benny Sings te pakken, bijzondere gozer, oorspronkelijk uit Dordrecht, en ik voelde bij eerste beluistering meteen al: hier kom ik met één keer luisteren niet uit. Wat hij maakt is niet héél ingewikkeld
Maar ik wil het wel twee of drie keer hebben beluisterd voordat ik een keuze maak.

Dat doe ik dan ook.
Maar met een schuin ook op die enorme puist cd’s vroeg ik me deze week af hoeveel van dit soort materiaal zich nog ophoudt tussen mijn zogeheten luisterachterstand.

Ik zie weleens verzamelaars met kasten en kasten vol platen, kamers vol, of verdiepingen vol – en ik ben er daar zelf één van – en dan vraag ik mezelf al gauw af: dat kun je toch niet allemaal in dezelfde mate kénnen? Dat krijg je toch allemaal je hoofd niet in?

Gelukkig heb ik een hoop muziek staan die zich heel snel gewonnen geeft, maar Benny Sings opende mij de ogen voor deze enigszins existentiële vraag.

En hij confronteerde me met een misschien nog wel nijpender kwestie waar ik nog niet helemaal uit ben.

Als ík sommige dingen meerdere keren moet beluisteren om ze werkelijk tot me te laten doordringen, zal dat voor de gemiddelde luisteraar niet anders zijn. En aangezien ik alles in principe maar één keer op de radio laat horen, geef ik de luisteraar helemaal geen kans om aan iets te wennen.

Heeft het dan wel zin om ingewikkelder dingen te draaien?

Of heb ik in zulke gevallen de functie van ‘voorproever? Dat ik luisteraars op een spoor zet dat ze zelf verder kunnen verkennen?

Dat hoop ik oprecht.
Want paden die je zelf moet uitslijten, waar je moeite voor moet doen, worden uiteindelijk nog weleens de dierbaarste.

SPEELLIJST

DE TUNE
1. Ik mis je – John Verkroost

2. Familiar - Benny Sings

KEES TORN
Montage van programma Mooie Boel, uit 2001, na de pauze.
Met daarin:
3. Havan’s totalmente a mano - Kees Torn
4. Huisje - Kees Torn

JACQUES KLÖTERS OVER SPEENHOFF
5. De Schutterij - Koos Speenhoff

AANKONDIGINGEN
6. Americanas – Metropole Orchestra Big Band

POP
7. The Weight – René van Broekhoven
8. Litte Laureen – Big Simon
9. We should be dancing – New Cool Collective & Matt Bianco