nieuws

Blindgangers: wat als er mogelijk een bom ligt op een bouwplaats?

Rotterdam heeft sinds kort een nieuwe bommenkaart. Na jarenlang onderzoek zijn de plekken bekend waar mogelijk nog explosieven in de grond liggen. Een eerdere versie van de bommenkaart, bleek niet volledig.
Dat heeft Joost Martens van de gemeente Rotterdam gemerkt. Terwijl hij in z’n kantoor in gebouw De Rotterdam aan de Wilhelminakade aan het werk was, werden in 2014 aan de overkant van de straat de woontorens Boston en Seattle gebouwd.
Martens vertelt in de RTV Rijnmondserie Blindgangers: “Op de oude kaart stond niets op die plek, maar tijdens het onderzoek voor de nieuwe kaart kwamen ze plotseling erachter dat er toch iets gebeurd was”.

Alarmbellen

Op 3 oktober 1941 heeft een vliegtuig bommen laten vallen op de Wilhelminapier. Er is een luchtfoto gevonden waarop te zien is waar de bommen inslaan. “Toen bleek er ook nog een politierapport te bestaan waarin de politie meldt ‘acht bommen gevallen, één blindganger’ dus dat was alle alarmbellen op rood”, vertelt Martens.
Blindgangers diep in de bodem leveren geen gevaar, zolang er maar niet in de grond wordt gewerkt. Maar dat was nou precies wat er wel gebeurde aan de Wilhelminapier: er waren heiwerkzaamheden aan de gang. In aflevering 5 van Blindgangers zie je hoe dat is afgelopen.

Bospolder-Tussendijken

De Rotterdamse wijk Bospolder-Tussendijken staat op de bommenkaart aangemerkt als verdacht gebied. Deze wijk is op 31 maart 1943 zwaar getroffen door een Amerikaans bombardement. Historicus Jac. Baart deed daar onderzoek naar.
Baart: “Voor die datum zijn er in dit gebied al zes of zeven kleinere bombardementen geweest. Daarbij zijn ook mensen omgekomen en huizen volledig verwoest.”
We ontmoeten Baart in Park 1943, het hart van het getroffen gebied van het bombardement van 31 maart 1943. “Dit was de kern van de vuurhaard, alles brandde als een fakkel. De drinkwaterleiding was getroffen dus er was een gebrek aan water. De gemeente brandweer van Rotterdam kon het absoluut niet aan."
De Duitse brandweer is gaan assisteren maar dit gebied moest direct worden prijsgegeven, er was geen houden meer aan
Jac Baart
Waar nu Park 1943 in Bospolder-Tussendijken is, stonden tot het verwoestende bombardement huizen. Straten als de Haringpakkerstraat en de Taanderstraat liepen door, en op de plek van het huidige park stonden destijds rijen huizenblokken.
In 1993 is er in het park een monument geplaatst ter nagedachtenis aan het bombardement. Op de gedenkplaat staan 326 dodelijk slachtoffers vermeld. Dat is het getal dat toen bekend was. Baart is verder gegaan met het onderzoek.
“We zijn tot nu toe op 428 dodelijke slachtoffers gekomen, zelf denk ik dat je het kan opschalen tot 450 slachtoffers. Vanwege onderduikers en mensen die illegaal inwoonden bij familie.”

Vergissingsbombardement

Het bombardement op Bospolder-Tussendijken is uitgevoerd door de Amerikanen. Ze hadden de werf van Wilton Fijenoord tot doel. Een verkeerde doelwitidentificatie van de leidende bommenrichter en verkeerde informatie over de windrichting resulteerde erin dat de bommen op de woonwijk terechtkwamen. Het bombardement van 31 maart 1943 wordt sinds 2017 jaarlijks herdacht in Park 1943.
De bommenkaart van Rotterdam is hier te bekijken. De serie Blindgangers wordt gemaakt naar aanleiding van deze kaart. In Blindgangers gaan we op zoek naar de verhalen achter de kaart. Kijk hierboven aflevering 5 over Bospolder-Tussendijken en Boston en Seattle. Eerdere afleveringen van de serie zijn hier te zien.

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl