Blindgangers: achtergebleven munitie in Hoek van Holland

In het stedelijk- en havengebied van Rotterdam gaat het om bommen. In Hoek van Holland is het munitie dat ervoor zorgt dat plekken als verdacht worden aangemerkt.

De strategische positie van Hoek van Holland aan de monding van de Waterweg is daar de reden voor. "Het was één van de zwaarst verdedigde regio's van de Nederlandse kustlijn", zegt Menno Ribbens. Hij heeft onderzoek gedaan voor de bommenkaart in de kustplaats.

Hoek van Holland was onderdeel van de Atlantikwall, de Duitse kustverdedigingslinie die van Scandinavië tot Spanje liep. Ribbens: "Nederland kende drie van die hele zware vestingen, Festungs genoemd, en dit was Festung Hoek van Holland."

Langs de Strandboulevard zijn de herinneringen aan de Festung nog te zien. De bunkers in de duinen zijn er nog altijd. Ze zijn door een ondergronds gangenstelsel met elkaar verbonden. "De geallieerde invasie op het strand van Hoek van Holland waar de Duitsers voorzorgsmaatregelen voor hadden genomen, is er nooit van gekomen", aldus Menno Ribbens.

Na de bevrijding in mei 1945 zijn de Duitsers vertrokken. De Festung achterlatend met alle munitie erin. Een groot deel van de munitie is kort na de oorlog weggehaald. Maar er blijven plekken waar nog altijd resten in de grond kunnen zitten. Die plaatsen staan aangegeven op de bommenkaart van Rotterdam.

Al er op zo'n plek bijvoorbeeld gebouwd gaat worden, moet er eerst onderzoek worden gedaan. Zoeken naar munitie gaat anders dan zoeken naar bommen. Bodemexpert Joost Martens van de gemeente Rotterdam: "Ze meten met een metaaldetector, daarmee kunnen ze ongeveer dertig centimeter in de grond kijken."

Slaat de metaaldetector uit, dan wordt er naartoe gegraven. "Vaak is het wel iets van metaal maar geen munitie", weet Martens. Daarna wordt de dertig centimeter grond weggehaald en is de volgende laag van dertig centimeter aan de beurt.

"Stapje voor stapje gaat het zo tot een diepte van twee meter." Munitie die is achter gebleven ligt veel meer aan de oppervlakte dan blindgangers. Niet ontplofte bommen zitten over het algemeen op een diepte van acht tot twaalf meter.

De nieuwe bommenkaart van Rotterdam is hier te bekijken. De serie Blindgangers wordt gemaakt naar aanleiding van deze kaart. In Blindgangers gaan we op zoek naar de verhalen achter de kaart. Kijk hierboven aflevering 6 over Hoek van Holland. Eerdere afleveringen van de serie zijn hier te zien.