Acht eeuwen Dordtse geschiedenis in 366 dagen

“Het is eigenlijk een soort scheurkalender, niet voor op de wc maar voor op de salontafel”, zegt Teun de Bruijn van het Regionaal Archief Dordrecht. Hij is één van de vier auteurs. Elke dag van het jaar heeft z’n eigen historische moment. Daar zit het meeste werk in voor de auteurs: het zoeken naar een gebeurtenis voor elke dag van het jaar.

“Soms wilde je wel een onderwerp erin hebben, maar was het lastig een exacte datum te vinden.”
Soms is dat makkelijk. De Sint Elisabethvloed op 18 november (1421), de moord op de gebroeders De Witt op 20 augustus (1672) en de Eerste Vrije Statenvergadering op 19 juli (1572) zijn onderwerpen die uiteraard in het boek terecht zijn gekomen.

‘Dordrecht - 366 dagen’ gaat over politiek, sport, religie en voor- en tegenspoed. Het zijn data en gebeurtenissen die elke Dordtenaar kent en het zijn verhalen uit het dagelijks leven van minder bekende Dordtenaren. Aanleiding voor het boek is het feit dat Dordrecht volgend jaar 800 jaar stadsrechten heeft.

Met de Teun de Bruijn lopen we door de Voorstraat. Aan één van de panden hangt een grote, zwarte paraplu. "Op 22 februari 1820 werd hier een paraplufabriek gesticht", vertelt hij. "Daar kwam later een winkel bij van de familie Martinot. Die heeft hier tot 2008 gezeten."

Als het boek open valt op 1 mei dan komen we uit in het jaar 1899. Op die dag opent de eerste Openbare Leeszaal en Bibliotheek van Nederland in een bovenhuis aan de Wilhelminastraat. Op de foto zien we het interieur van de leeszaal aan de Wijnstraat. De eerste bieb van Nederland groeit dusdanig snel dat er een paar keer verhuist moet worden vanwege ruimtegebrek.

Op 5 augustus zien we de Lange IJzerenbrug. Die is in gebruik genomen op 5 augustus 1856. Deze ijzeren brug vervangt dan de Lange Houten Brug uit het jaar 1590. Pas 15 jaar later wordt de straatnaam Lange Houtenbrugstraat aangepast.

Een zeemonster houdt de gemoederen op 10 maart 1600 bezig. In de Beneden Merwede wordt een beest gespot. Vissers sluiten het in en slaan het dood. Al gauw gaat het verhaal dat het om een ‘seemonster’ zou gaan. Kunstenaar Hendrick Goltzius heeft een gravure van deze gebeurtenis gemaakt. Een afbeelding daarvan staat in ‘Dordrecht 366 dagen’.

Een minimalistische foto van een schilderijhaakje roept wellicht vragen op. Toch past dit haakje heel erg bij Dordrecht. De foto is te vinden op 27 december. Op die datum in het jaar 1923 schrijven de broers Jan en Wim van der Togt hun bedrijf in bij de Kamer van Koophandel: Van der Togts Massa-artikelen Dordrecht (Tomado). Tomado zal uitgroeien tot een bedrijf waarvan in bijna elk Nederlands huishouden wel iets te vinden is: een boekenrek, afdruiprek of het schilderijhaakje.

Een ander verhaal gaat over de pollers. Die zullen in 2020 uit Dordrecht verdwijnen. Ze hebben de gemoederen jarenlang bezig gehouden. Op 1 december 2002 worden de paaltjes om auto’s uit het centrum te weren in gebruik genomen door toenmalig wethouder Cok Sas.

Zo hebben alle 366 dagen van het jaar een verhaal uit de geschiedenis van de stad. Het boek ‘Dordrecht - 366 dagen’ is vanaf donderdag verkrijgbaar in de Dordtse boekhandels. Het wordt uitgegeven door Uitgeverij THOTH. De foto's en afbeeldingen komen uit de Collectie Dordrecht.