ARCHIEF RIJNMOND 19 jan 2019 - Angstdroom

Eén keer was ik geloof door omstandigheden erg laat van huis gegaan, moest ik me vreselijk haasten en redde ik het niet. De tweede keer droomde ik dat ik op zondagochtend pas om kwart over elf wakker werd.

Typische angstdromen.
Het soort dromen waardoor de meeste mensen wel eens worden bezocht, neem ik aan.

Waar ze vandaan komen?
Nou ja, op de een of andere manier uit de werkelijkheid, natuurlijk.

Jarenlang hèb ik me op zondagochtend echt enorm moeten haasten om op tijd te komen voor mijn eigen programma. Vaak moest ik ‘s morgens vroeg nog heel veel doen voor de uitzending. Stond ik om zes uur op, en ging ik door tot ongeveer half elf. Daarna razendsnel douchen en weg.

Het is voorgekomen dat ik om kwart voor elf pas uit de douche stapte, thuis. En ik ben één keer echt een paar minuten te laat gekomen. Had ik om tijd te sparen maar de auto genomen in plaats van de fiets en zaten alle verkeerslichten tegen.

Inmiddels heb ik mijn leven gebeterd.
Min of meer noodgedwongen.

Op zondag is er geen technicus meer die mij ‘schuift’. Ik doe alles alleen. Wat verder prima is. Maar ik moet voordat ik kan beginnen wel allerlei dingen doen.
Controleren of de geluidsopnames die ik van thuis heb opgestuurd in het systeem van Rijnmond staan, ik moet in de studio het een en ander inregelen, en ik print tegenwoordig mijn draaiboek en alle teksten op de redactie uit.

Het zal de meeste luisteraars niet opvallen, maar ik lees alles voor. In een uur radio draai ik er zo vijftien pagina’s uitgetypte tekst doorheen. En om die steeds thuis te printen kost aardig wat inkt. Dus dat doe ik nu maar ‘op de zaak’.

Dan is het wel zo handig om op tijd bij Rijnmond te zijn, op zondagochtend. Uiterlijk om tien uur ga ik tegenwoordig thuis douchen en dan de deur uit. Op mijn gemak. Wat ook scheelt in de heesheid van mijn stem.

Dus die paniekerigheid van te laat komen waarover ik van de week twee keer droomde, is geen onderdeel meer van mijn werkelijkheid.

En ergens klopt dat wel.
Standaard-angstdromen gaan doorgaans over onheil dat je in de werkelijkheid helemaal niet treft.

Zo heb je ook de examen-droom. Dat je droomt dat je weer eindexamen van de middelbare school moet doen zonder dat je iets hebt voorbereid. Je hebt geen idee waar al die vragen over gaan.
Maar: zoiets dromen mensen doorgaans over een examen waarvoor ze in werkelijkheid gewoon geslaagd zijn.

De naakt-droom, ook zoiets. Dat je je – in je droom - onder de mensen hebt begeven en dat jij als enige vergeten bent je aan te kleden. Jij bent als enige naakt.
Dat overkomt je wel in je dromen, maar hoe vaak ga je in het ‘echte’ leven per ongeluk bloot over straat?
Nooit toch?

Je nachtelijke ‘angst’ gaat over iets dat overdag niet of nauwelijks gebeurt.

Ik heb wel eens gedacht: ik droom over de radio, hoe zou de angstdroom eruit zien van, nou ja, de piloot van een Boeing-vliegtuig? Zou die steeds dromen van neerstorten? Of dat ie al die knopjes op het controlepaneel helemaal niet herkent?

Of beroemdheden, lui die in het oog van de wereld heel geslaagd zijn. Hoe vergaat het hen ’s nachts?

Ik weet waar Paul McCartney met zekere regelmaat van droomt. In een interview met hem door Stephen Colbert op Youtube zegt McCartney dat ie geregeld droomt dat ie weer met The Beatles op het podium staat en dat die semi-acoustische Hofner-basgitaar van hem helemaal onder het plakband zit en dat ie er nauwelijks op kan spelen.

En in een ander interview heeft ie verteld dat hij weleens droomt dat ie optreedt met een band, dat het publiek helemaal niet enthousiast is, dat er mensen beginnen weg te lopen en dat ie in halve paniek tegen zijn bandmaten zegt: ‘Laten we Hey Jude doen.’ En dat de mensen dan nog weglopen. ‘Snel, Long Tall Sally, snel!’ Dat het publiek ook dan nog wegvloeit, en hij wakker wordt, badend in koud zweet.

Angstdromen hebben op het moment dat je er midden in zit wel de kracht van werkelijkheid, maar als je eenmaal wakker bent, kun je er ook iets geruststellends in zien. Ergens vertellen die dromen je hoe goed het overdag eigenlijk gaat.

Want zie, ook vandaag was ik weer gewoon op tijd voor mijn eigen programma.
Tenminste: dat las ik voor van het vel papier voor me.

SPEELLIJST

DE TUNE
1. Ik mis je – John Verkroost

2. Luister nog even – Klipstein & Hammelburg

JORIS LUTZ
Opnames van ‘Oud & Nieuw met Marjolein Meijers’ van 27 december 2019 in Schouwburg Kunstmin in Dordrecht, rond Joris Lutz. Aangevuld met tv-fragmenten.
3. Tune Ha die Pa!
4. Fragment ‘Hou jij nou van mij of ik van jou’ – Luc Lutz & Simone Rooskens
5. Eindtune Ha die Pa!
6. Kon ik maar heel even – Joris Lutz
7. Rotterdam Jazzstad – Joris Lutz
8. Kerstfeest zonder jou – Joris Lutz
9. Het is je bloed – Joris Lutz
10. Zij (She) – Joris Lutz