Stadstekenaars leggen Rotterdam in coronatijd vast

Vanwege de coronacrisis is de opdracht voor de stadstekenaars veranderd. Aan hen is nu gevraagd de stad in coronatijd vast te leggen. Frank Stoks tekent bij een koffiezaak in de Hoogstraat, waar uiteraard geen klanten meer naar binnen mogen. "Ik fietste hier langs en zag dat ze koffie verkopen aan de deur. Dat vond ik zo leuk dus ben ik hier gaan zitten om de winkel en de klanten te tekenen", vertelt Stoks.

Rotterdam kent een lange traditie van stadstekenaars. Initiatiefnemers Stadsarchief Rotterdam en Centrum voor Beeldende Kunst (CBK) Rotterdam hebben voor 2020 een oproep gedaan voor kunstenaars die zich zouden moeten richten op het thema 'mensen maken de stad'. Dat thema is nu overboord gegooid.

Ove Lucas van het CBK Rotterdam: "We hebben nagedacht of we het moeten laten doorgaan of juist cancelen, maar eigenlijk moet je dit aangrijpen. We zitten nu in een ingrijpend moment. Het stadstekenaarschap is daar bij uitstek geschikt voor, kijk om je heen en leg vast wat je ziet en wat je ervaart."

Uit de 52 kunstenaars die zich hebben aangemeld om stadstekenaar te worden, heeft de jury er drie gekozen. Eén van de aanmelders heeft zich teruggetrokken. "Dat vond ik zo mooi", zegt Lucas. "Zij trok zich terug omdat ze een vaste baan heeft en een andere kunstenaar het waarschijnlijk beter kon gebruiken." Lees meer: Stadstekenaar van weleer:Het is een getuigenis van de tijd waarin je leeftNaast Frank Stoks zijn Erico Smit en Pris Roos dit jaar stadstekenaar in Rotterdam. Terwijl hij op straat zit te schetsen, vertelt Smit: "Ik probeer de verschillende fases en emoties vast te leggen, waar we nu inzitten als maatschappij en als Rotterdammers. Ik kijk ook naar de verschillende lagen binnen Rotterdam. Dus de burgemeester, de mensen in de huiskamer, op straat. Ik probeer alles te observeren en dan te kijken hoe ik de emotie het best kan vastleggen in een illustratie."

Pris Roos heeft tijdens de start van haar stadstekenaarschap binnen moeten zitten. "Ik heb een chronische darmziekte. Daardoor is mijn immuunsysteem wat kwetsbaarder, dus ik heb voornamelijk tekeningen gemaakt vanuit m’n huis. Ik heb speciaal een werktafel bij het raam neergezet en tekeningen gemaakt van mensen die voorbij liepen."

Het werk van de stadstekenaars wordt door het Stadsarchief en CBK Rotterdam de komende tijd online gepubliceerd. Eind dit jaar komt een tentoonstelling in de Kunsthal.

Uiteindelijk worden de tekeningen opgenomen in de collectie Stadsarchief. Ook dat hoort bij de traditie. Zo is er in het archief een schetsboekje te vinden van kunstenaar Willy Sluiter, die kort na het bombardement van 14 mei 1940 de opdracht heeft gekregen om de verwoesting vast leggen.

"In mei 1940 kregen zes kunstenaars de opdracht van Museum Boijmans. Ze kregen speciale permissie om het verwoeste gebied in te gaan. Dat mocht niet iedereen, het was afgesloten voor fotografen en kunstenaars", zegt Wanda Waanders van het Stadsarchief Rotterdam.

"Je ziet het helemaal voor je; hoe de kunstenaars op een krukje tussen het puin zaten en schetsten wat ze zagen." Voor het Stadsarchief is het werk van kunstenaars een waardevolle aanvulling op foto's en video's die natuurlijk ook worden bewaard. Waanders: "Tekeningen hebben een diepere laag. Als je het schetsboekje van Willy Sluiter ziet, dat raakt je gewoon."Lees meer: Rotterdamse traditie van Stadstekenaars hersteld