Koos Postema maakte als 7-jarige bombardement op Rotterdam mee en vertelt erover in podcastserie

"We zaten te eten en pakten boterhammen. Toen ging het luchtalarm en dat duurde en duurde maar. Ik geloof dat de kinderen nog wel wat brood in hun mond staken, maar mijn moeder zat roerloos en staarde naar de ramen", vertelt Koos in de podcast.

De nu 87-jarige Koos voelt het nog helemaal, zegt hij donderdagochtend tegen presentator Dennis Kranenburg op Radio Rijnmond. "Ik weet niet hoe het komt, want het is inmiddels tachtig jaar later. Maar ik zie het nog helemaal voor me."

Kenmerkend voor die tijd was de onwetendheid, vertelt de Rotterdammer. "De radio van toen is niet te vergelijken met dat van nu. Er werd alleen gezegd: 'Blijft u kalm, blijft u binnen'", legt Koos uit.

Zo ging zijn tien jaar oudere broer Jan gewoon vanuit hun huis aan de Rubensstraat naar zijn werk, de PTT aan de Botersloot, terwijl de Duitsers al in de stad waren. "Dat gebouw staat er nog, terwijl er veel omheen is weggebombardeerd. Hij heeft het overleefd door te schuilen in de kelder. Maar moet je voorstellen, een jongen van 17 op de fiets vanuit Kralingen. Als 'ie vijf minuten eerder naar links gegaan was, dan zag hij hoe er werd gevochten aan de Maasoever."

Het zelfde gold voor zijn jongere zus, die naar school ging maar door een lerares naar huis werd gestuurd omdat er oorlog was. "Het niet weten is echt het ergste was er bestaat voor mensen."

Koos schreef eerder een boek over het bombardement, waarvoor hij zijn familieleden interviewde. De podcast moet een fout die hij toen naar eigen zeggen maakte, goed breien. Dat boekje gaat namelijk alleen over de dagen rondom het bombardement, maar er is veel meer te vertellen. "Ik kreeg de vraag waarom ik niet gewoon doorgeïnterviewd heb tot mei '45. De podcast lost dit nu voor een deel op."

De hongerwinter van 1944 eiste naar schatting 20- tot 25 duizend levens in Nederland. Ook het gezin Postema was ten einde raad. Broer Jan ging vanuit Rotterdam via Utrecht en Apeldoorn naar de Achterhoek, om daar eten te halen. "Dat heeft ons uiteindelijk gered", zegt Koos.

Op die tocht kreeg hij geregeld te maken met de Duitsers. "Jan had de leeftijd om naar Duitsland gebracht te worden om daar te gaan werken. Maar onze huisdokter in Vlaardingen, waar we na het bombardement naartoe waren verhuisd, heeft hem voorzien van een brief. Daarin stond dat Jan een erg besmettelijke ziekte onder de leden had. Het leger kon dat absoluut niet hebben. Dus als hij onderweg aangehouden werd, en dat gebeurde regelmatig, kwam hij met die brief."

Hekel aan Duitsers? Dat heeft Koos vanwege de oorlog lang gehad. "Een verschrikkelijke klerehekel, die pokkemoffen. We vroegen na de oorlog op de middelbare school of het Duits niet afgeschaft kon worden", vertelt hij. Maar dat gebeurde niet. "We waren toen ook wat braver dan de kinderen nu. De jeugd durft nu meer te zeggen."

Sommige mensen spreken tijdens de coronacrisis van een oorlogssituatie. Ook Koos hoort dat om zich heen. "Ik ging vanmorgen in Soest, waar ik woon, naar de bakker om brood te kopen. Mensen stonden buiten in de rij. Dan zie je wel een vergelijking. Maar nu is er wel brood te koop, de slager heeft gewoon zijn spullen te koop. En er zijn geen vijandige mensen die om de hoek zitten. De dreiging hing toen steeds in de lucht. Die dreiging is nu een besmetting, dus een lichte oorlogssituatie is het wel."