Familie voelt zich machteloos, personeel is ziek, maar instelling zegt alles te doen

Neem De Burcht, een complex van de Lelie zorggroep in Rotterdam-Alexander. In het verpleeghuis wonen 112 cliënten. Vijftien van hen zijn besmet, drie bewoners zijn overleden.

Familie van één van de bewoners zag de deur voor bezoek in maart dichtgaan. De informatiestroom is niet transparant genoeg, zegt Asha Sewnarain. Ze hoorde dat iedereen om haar vader heen besmet was geraakt. Hoe het met hem ging, bleef onduidelijk.

"We hebben druk moeten uitoefenen om hem getest te krijgen. We hebben zelfs overwogen om hem weg te halen. Uiteindelijk is hij getest en sinds dinsdag weten we dat hij besmet is. Het gaat nog redelijk met hem", legt ze uit.

De familie voelt zich machteloos. Sewnarain: “Omdat je er toch buiten staat. Er moeten beslissingen worden genomen die levens kunnen besparen. Het personeel werkt hard, maar gaat wel bus en metro in, ontmoet tal van mensen. Daarom moet er meer worden getest. Dit is onverantwoord.”

Het virus sloeg hard toe op de eerste etage aan de Van Moorselplaats in Rotterdam-Alexander. De verdieping is gesplitst in een schone en een vuile vleugel. Op de locatie zijn inmiddels drie doden te betreuren, bevestigt de Lelie zorggroep.

"Het is schrijnend om te zien wat er is gebeurd", zegt een personeelslid* van De Burcht. "Er is niet op tijd ingegrepen. Ouderen zijn dement. Die begrijpen lang niet alles, die zijn niet bij elkaar weg te houden. De mensen zijn pas gescheiden toen het virus al binnen was."

Een andere collega** zegt: "Het personeelslid dat de besmette cliënt verzorgde ging een dag later op een andere verdieping aan het werk. Het personeel heeft vervolgens gevraagd om te gaan testen. Dat gebeurde echter niet zolang er geen klachten waren die wezen op corona."

"Later", vervolgt ze, "bleek dat de medewerker wel positief was en dus besmet. Toch werd er nog niet ingegrepen. Dat wilde men ook niet, om paniek te voorkomen, kregen wij te horen. Pas na twee dode cliënten werd ingegrepen."

Beschermingsmateriaal was niet voldoende aanwezig, zegt het personeelslid. “We kregen één mondkapje voor één dienst. Als je een beschermingsjas had gebruikt, moest je dat in de kamer van de cliënt ophangen en de volgende dienst weer gebruiken. Dat is niet hygiënisch.”

Personeel is ziek geworden. De klachten als gevolg van het coronavirus vallen nog mee. De quarantaine is met de hele familie. “Achteraf denk ik dat eerder maatregelen hadden moeten worden genomen. Mensen die snotterig waren, die hadden niet moeten komen werken.”

De Lelie zorggroep zegt in een reactie dat verpleeghuis De Burcht vroeg en zo krachtdadig mogelijk heeft opgetreden om kans op besmetting met het virus binnen de locatie zoveel mogelijk te beperken. “Al op 20 maart sloten wij de locatie voor bezoek, een week voor de overheid dat voorschreef. Vanuit de wens onze bewoners en medewerkers zoveel mogelijk te beschermen. We kregen hier overwegend waardering voor. Ook hebben we alle preventieve maatregelen zoveel mogelijk in acht genomen en onder de aandacht gebracht bij de medewerkers.”

Op 3 april werd toch een eerste besmetting geconstateerd. “We hebben deze cliënt bij vermoeden direct getest en in isolatie op de kamer verpleegd conform onze protocollen en de richtlijnen van het RIVM. Dus ook met de benodigde beschermingsmiddelen. Contactpersonen op de afdeling en medewerkers zijn geïnformeerd.”

Volgens familielid Asha Sewnarain ligt het verhaal anders. “Mijn vader is een week op de ‘vervuilde’ afdeling op de eerste etage verzorgd, terwijl bewoners zonder klachten zijn verplaatst naar andere etages.”

“Niemand”, vervolgt ze, “kon ons vertellen waarom mijn vader niet is verplaatst. Hij had immers geen klachten. Daarom drongen wij erop aan dat mijn vader getest moest worden. Het werd echt een noodzaak toen wij een emotionele verzorgende aan de lijn kregen. Wij hebben toen echt geëist dat hij getest zou worden en als het negatief zou zijn, zouden wij mijn vader daar weghalen.”

De Lelie zorggroep stelt dat ook bij medewerkers van De Burcht zo slagvaardig mogelijk te hebben opgetreden. “Nog voor de eerste besmetting, verbleven al twee medewerkers preventief thuis vanwege klachten. We hebben medewerkers vrijgespeeld om volledig beschermd zorg te verlenen aan besmette cliënten en op die dag niet andere cliënten te helpen. Nu er sprake is van cohortverpleging zetten we een vaste groep medewerkers hiervoor in, die niet bij andere cliënten komen.”

De Burcht zegt over voldoende beschermende middelen voor medewerkers te beschikken. “De mondmaskers worden volgens de regels ingezameld en gesteriliseerd. Geen enkel mondmasker is voor een tweede keer gebruikt.”

Asha Sewnarain hoopt dat straks, mocht er een evaluatie komen, ook naar het handelen van de leidinggevenden wordt gekeken. “Het leiden van de verpleeghuizen lukt zeker niet altijd goed op afstand. Wie zijn de dupe hiervan: de ouderen, die juist beschermd moesten worden en het verzorgend personeel, dat zich met hart en ziel inzet. Als het allemaal wat rustiger is ooit, moet ook dit kritisch worden meegenomen in de evaluatie van de maatregelen.”

De woordvoerder van de Lelie zorggroep reageert: "We ondersteunen onze cliënten, hun verwanten en medewerkers waar mogelijk. Met informatie over de stand van zaken en een hulplijn voor wie dat nodig heeft. We staan open voor feedback op ons beleid aangaande corona. De suggestie die wordt gewekt dat wij te laat gehandeld zouden hebben, herkennen wij echter absoluut niet. Voor ons optreden kregen we van zowel cliënten(raad) als medewerkers, als huisartsen ook veel positieve reacties."

* en ** Rijnmond sprak met personeelsleden die anoniem willen blijven, omdat ze vrezen hun baan kwijt te raken bij openheid. Naam en functie zijn bekend en gecontroleerd door de redactie.