ARCHIEF RIJNMOND 30 aug 2020 - Het Grote Boek

Al jaren wil ik een boek maken over Rotterdamse artiesten die actief waren in het variété van de jaren veertig, vijftig en zestig.
Artiesten van wie ik met enige regelmaat opnames heb laten horen op de radio, van wie ik sommigen ook nog zelf heb geïnterviewd, over wie ik zo links en rechts ook al eens wat heb geschreven en van wie ik heel fraai fotomateriaal bezit.

Misschien al zo’n vijftien jaar denk ik aan zo’n boek als aan een soort eindbestemming van veel van mijn muzikale radio-speurwerk. Het-boek-waar-alles-in-staat.

In gesprekken - en in gedachten - heb ik het weleens over Het Grote Boek.

Het probleem is alleen: het is héél veel werk om het allemaal aan elkaar te schrijven en een deadline is er niet. Ik kan het ongestraft eindeloos blijven uitstellen.

Ik kan vrij makkelijk het pad opgaan dat schrijver Godfried Bomans heeft bewandeld. Die heeft vaak melding gemaakt van de grote biografie van de Britse auteur Charles Dickens die hij ging schrijven. Het is er nooit van gekomen. Er waren steeds kortere stukjes en mediaoptredens die vóór gingen. Even gechargeerd gezegd: het beoogde grote werk van Bomans is geofferd op het hakblok van de versnippering.

Een paar jaar geleden heb ik mezelf streng toegesproken.
Drie ochtenden in de week ging ik achter mijn bureau zitten om te werken aan Het Grote Boek.

Na een maand of zo had ik een paar verhalen zo goed als klaar. En daar maakte ik melding van op Facebook.

Toen reageerde iemand van een uitgeverij. Ze waren wel geïnteresseerd om Het Grote Boek uit te geven.

Gesprek gehad. Waarin ik waarschuwde dat het wel een project van jaren zou worden.

Ja, en toen zei de uitgever dat er óók wel interesse was in de inleidende verhalen die ik op de radio voordraag en in de persoonlijke observaties die ik op Facebook deel. O, reageerde ik: daar is wél op korte termijn een boek van te maken. Dat heb ik gewoon liggen. Dat hoef ik alleen maar te ordenen en te bewerken.

Dat boek ben ik toen gaan maken. Het is drie jaar geleden verschenen, onder de titel: Dat moet nog blijken. En afgelopen jaar heb ik een tweede boek gemaakt met verhalen, getiteld: De Muzikale Voddenman. Zeer bevredigend om te doen allemaal, maar die drie ochtenden werken aan Het Grote Boek zijn mede daardoor meteen gesneuveld, waardoor ik nu nog even ver ben als drie jaar geleden.

Van de week dacht ik eens na.

Ik heb thuis meerdere Grote Boeken van andere mensen staan. Grote, zware boeken waarin iemand een onderwerp helemaal heeft uitgediept. Standaardwerken. Boeken die bewondering afdwingen. Boeken waarmee een auteur zichzelf in één keer op de kaart zet als kenner van een onderwerp. Zoals Hans Zirkzee met zijn monumentale werk over Jazz in Rotterdam.

Maar: lees ik zulke standaardwerken ook van A tot Z? Pak ik ze graag op als naslagwerk? Koester ik ze?

Als ik heel eerlijk ben twijfel ik daar een beetje aan. Hoe goed zulke boeken ook zijn, ik heb geloof ik meer gevoel bij wat kleinere, bescheiden uitgaven. Boekjes die voortkomen uit liefde én beperking. Zoals een boekje over de veertig meest tot de verbeelding sprekende Nederlandse reclameliedjes. Of de rijk geïllustreerde biografie van Jaap Valkhoff.

Dat zijn boekjes waar ik steeds weer een warm gevoel bij krijg.
Ik pak ze er geregeld bij. En ik heb ze ook helemaal gelezen, comfortabel, op de bank, zonder onhandig te hoeven manoeuvreren met iets groots en zwaars.

Van de week heb ik eens allerlei boeken uit de kast gehaald en in mijn handen gewogen. En heb ik mezelf de vraag gesteld, een vraag die ook voor anderen van betekenis kan zijn: streef je liever naar iets groots en prestigieus waar het misschien nooit van komt, of naar iets kleiners en ‘aaibaarders’ waarvan het voltooien wat realistischer is?

Binnenkort maar eens overleggen met die lui van de uitgeverij.

SPEELLIJST

1. Ik mis je - John Verkroost

2. Een beetje vriendelijkheid - De Notenkrakers

JAAP VALKHOFF
3. En datteme - Jaap Valkhoff & Jacky van Dam
4. Thea - Dick Rienstra
5. Houdt de dief - Henk Numeijer
6. Omdat je sproeten had - Kees Korbijn

7. Tussen 70 en 100 - Kees Korbijn

8. Discover who I am - Blossom Dearie & Metropole Orkest olv Dolf van der Linden
9. Kindernamen - Mike & Thomas
10.Sam de Jong - Mike Boddé
11. Stars van Nassaue - Mike Boddé
12. Harrie for president - De Berini’s
13. Rosegarden - Ger Smit
14. Golden fiction - Dolf van der Linden and his orchestra