nieuws

Na 75 jaar eindelijk een monument voor slachtoffers laatste 'bom' op Rotterdam

In één klap raken de broers Ben en Jos Verweij hun beide ouders, twee broertjes en twee zusjes kwijt. De jongens zijn dan vijf en drie jaar oud. Het gebeurt in de vroege ochtend van 18 maart 1945. Een Duits V-wapen komt neer op huizen in de Treubstraat en Kerdijkstraat in de Rotterdamse wijk Bergpolder. In totaal komen 34 mensen om. Bijna vijftig mensen raken gewond.
Na 75 jaar is er een monument voor deze tragische gebeurtenis, die tot een paar jaar geleden nauwelijks is herdacht. Het monument op het pleintje bij de Kerdijkstraat en Treubstraat zou op 18 maart jongstleden onthuld worden, maar een paar dagen voor de onthulling gaan de coronamaatregelen in en moet het kunstwerk dat al klaar staat ingepakt blijven.

Onthulling live bij Rijnmond

Op vrijdag 18 september is het dan wel zover. Met een beperkt aantal aanwezigen wordt het gedenkteken onthuld. Voor de mensen die er niet bij kunnen zijn, is er een livestream via rijnmond.nl. Om 10:00 uur begint de uitzending waarin de registratie van de herdenking en de onthulling van het monument te zien zijn.
Ben (1939) en Jos (1941) Verweij zijn er wel bij. Jos heeft geen herinneringen aan de dag van de inslag, maar zijn twee jaar oudere broer Ben wel: "Ik sliep met m’n broer in een opklapbed dat aan de muur vastzat. Die muur was aan het trapgat. Door de klap is de muur met het bed het trapgat in gevallen, waardoor wij geen letsel hebben opgelopen."

Bewusteloos

In het puin raken de jongens bekneld onder balken. De inslag is tussen 7:15 en 7:30 uur. De twee kinderen worden zeven uur later uit het puin gehaald. "Je raakt bewusteloos. Je komt weer wat bij. Je ziet niks, het is donker", herinnert Ben Verweij zich.
Dan wordt het licht en trekt er iemand aan mijn been
Ben Verweij

De twee broers worden dus levend uit het puin gehaald. Hun vader Gijsbertus en moeder Elisabeth komen om. Ze zijn dan 44 en 41 jaar oud. Ook de kinderen Joke (9), Bertus (8), Annie (7) en Tonny (4) overleven het niet.
Jos Verweij heeft geen herinneringen aan zijn ouders, broertjes en zusjes. Hij kent hun gezichten van foto's. "Daar ben ik wel blij om hoor, dat we de foto's hebben. Dan zie je toch een beetje de karaktertrekken van je vader en moeder in de foto's." Jos Verweij heeft een album meegenomen. Daarin zitten foto's, krantenartikelen en handgeschreven en getypte brieven.

Ooggetuigen

"Vijfentwintig jaar geleden merkte ik dat het boek voor mij nog niet dicht was", vertelt Jos Verweij. "Toen heb ik een oproep gedaan in de krant. Er moesten toch nog mensen zijn die het bewust hebben meegemaakt en daar was ik benieuwd naar." Hij krijgt verschillende reacties van (voormalige) buurtbewoners. "Ik kreeg ook een brief van een mevrouw die met mijn moeder bevriend was. Bij haar zijn mijn vrouw en ik nog een keer op bezoek geweest."
Jos Verweij is blij met het monument: "Ik vind het heel erg belangrijk voor de jeugd, dat ze weten wat er gebeurd is in de Tweede Wereldoorlog. Dit is een blijvende herinnering en dat vind ik wel prachtig. Daar ben ik heel erg blij om en een beetje emotioneel ook."
Samen met zijn vrouw heeft Jos Verweij jarenlang op 18 maart of op 4 mei bloemen gelegd op het pleintje bij de Treubstraat en Kerdijkstraat. Buurtbewoners Ewoud Kieviet en Frank Zwinkels zien die bloemen en gaan op zoek naar het verhaal erachter. Zo komen ze in contact met de broers Verweij.

Na 73 jaar eerste officiële herdenking

Dan gaat het balletje rollen. Kieviet en Zwinkels organiseren een herdenking. Op 18 maart 2018, 73 jaar na de tragische gebeurtenis, komen voormalige en huidige buurtbewoners bij elkaar. "Mijn kleinkinderen hebben toen de namen opgenoemd. Daar was ik zeer trots op", zegt Ben Verweij.
Het is de bedoeling om voortaan jaarlijks op 18 maart te herdenken, maar dat is nog niet genoeg. Zwinkels en Kieviet zetten zich in voor een blijvende herinnering aan 18 maart 1945. Die inspanningen resulteren in het monument dat vrijdag 18 september wordt onthuld.
Kunstenaar Hans Muller heeft het gedenkteken ontworpen. Het beeldt de verwoesting van de Duitse aanval uit, maar ook de onverwoestbaarheid van de herinnering aan de slachtoffers van deze tragedie.

Vliegende bom

De tragische gebeurtenis in de Treubstraat en Kerdijkstraat op 18 maart 1945 wordt veroorzaakt door een Duits V-wapen. Bekend is dat de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog V1's en V2's gebruiken. De 'v' staat voor Vergeltungswaffe; oftewel vergeldingswapen. Het zijn onbemande straalvliegtuigen die vanaf een lanceerinstallatie worden afgeschoten. Ze worden ook wel 'vliegende bom' genoemd.
Doelen van de V-wapens die vanuit Nederland door de Duitse bezetter worden gelanceerd, zijn Londen en Antwerpen. Maar het gaat vaak mis. De vliegende bom stort dan te vroeg neer. Dat moet ook zijn gebeurd met het V-wapen dat op de huizen in de Treubstraat en Kerdijkstraat neer is gekomen. Het is de laatst 'bom' op Rotterdam tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Lees meer: Na 73 jaar herdenking voor de slachtoffers in de Treubstraat

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl