Boeren helpen Rotterdamse haven met stikstofprobleem: 'Eindelijk een groep boeren die wil innoveren'

De boeren zitten met hun bedrijven rond de Nieuwkoopse Plassen; een Natura2000-gebied waar strenge stikstofregels gelden. Om daar te kunnen blijven, moeten de melkveehouders verduurzamen. Dat kan bijvoorbeeld door in de stallen de urine en de mest voortaan gescheiden van elkaar op te vangen. Dat zorgt voor minder uitstoot, maar deze werkwijze vergt een aanpassing van de stalvloeren. En dat kost geld.

Initiatiefnemer Bert-Jan Verboom: "De banken staan niet te springen om die verduurzaming te helpen financieren, dus zochten we een andere oplossing: verleasen. Door de vrijkomende stikstof te verhuren aan andere bedrijven, kunnen we onze stallen toch vernieuwen."

De boeren hebben hun plan voorgelegd aan Havenbedrijf Rotterdam, omdat de haven met hetzelfde probleem worstelt. Door de strenge stikstofmaatregelen liggen dertig projecten in de haven stil of ze lopen vertraging op omdat de vergunningprocedure lang loopt.

Milieu-directeur Eric van der Schans is dan ook te spreken over het plan van de melkveehouders, omdat er 'eindelijk een groep boeren is die naar voren stapt en wil innoveren'. "Een groep die stikstof kan reduceren en dit wil doorzetten naar bedrijven die graag verduurzamen."

Het Havenbedrijf loopt door het stikstofbesluit inmiddels ook reputatieschade in het buitenland op, aldus de milieu-directeur. "Buitenlandse investeerders denken dat ze nu beter niet in Nederland kunnen investeren en dat is zonde, omdat je juist met deze bedrijven aan de energietransitie kan werken."

Hij heeft wel nog enige bezwaren rond de uitwerking van het plan. Zo moet, voor het kan worden uitgevoerd, wel eerst de wet- en regelgeving aangepast worden, en dat gaat in Nederland langzaam. Ook doen nog niet genoeg boeren mee aan dit project. "Bij de aanleg van het logistiek park in Moerdijk moesten vijf kippenboeren worden uitgekocht. Dat geeft aan hoeveel boeren je nodig hebt om te kunnen verleasen."

"Het kabinet moet dus eerst meer maatregelen nemen om dit mogelijk maken en ik denk ook dat dit pas in de volgende kabinetsperiode een boost kan krijgen", vermoedt Van der Schans, "maar de gedachte dat je bij boeren stikstof kan vrijspelen en deze kan gebruiken in de industrie, is in de kern een hele goede."

Ook de provincie Zuid-Holland en landbouwminister Carola Schouten vinden het een veelbelovend plan en zeggen het verder te gaan onderzoeken. Ondertussen kijkt de milieu-directeur naar andere mogelijkheden om stikstof vrij te spelen.

Van der Schans: "We hebben de vergunning voor het Porthos-project aangevraagd, waardoor CO2 kan worden opgevangen en ondergronds wordt opgeslagen in de Noordzee. En het is ons toch gelukt om nieuwe bedrijven als sap-producent Innocent binnen te halen. We moeten gewoon goed blijven kijken naar alle mogelijkheden binnen de huidige wet."
Lees meer: 100 miljoen subsidie voor opslaan CO2 in de Noordzee