Hoe Rick Cost als hoofd performance voor een omslag zorgt bij Feyenoord: 'Er wordt hier eindelijk aan topsport gedaan'

Terwijl de selectie van Feyenoord op woensdag een heel pittige training afwerkt, wordt Uros Spajic gespaard. De Servische verdediger doet wel mee in de onderlinge partij, maar de sprintoefeningen laat hij aan zich voorbij gaan. Het staat exact zo omschreven in het voor Spajic op maat gemaakte plan van Rick Cost, het hoofd performance van Feyenoord dat verantwoordelijk is voor alles wat met bewegen heeft te maken op en rond De Kuip.

Tien maanden had Spajic niet gespeeld voor hij naar Rotterdam kwam. Daarom doet hij samen met revalidatietrainer Leigh Egger een oefening met veel balcontacten als zijn ploeggenoten gaan sprinten. Veel minder intensief. "Spajic staat er goed voor", zegt Cost. "Maar in zijn weekomvang zie je wel dat hij lang niet heeft gespeeld. De hele wedstrijd tegen Willem II heeft hem veel energie gekost. Als we hem nu één week te hard belasten, loopt hij het risico dat hij straks drie weken niet speelt.

Als een van de grote tennistalenten uit de provincie Utrecht wist Cost op 19-jarige leeftijd dat een profcarrière niet voor hem was weggelegd. Hij richtte zich op studeren. Eerst een opleiding tot personal trainer, vervolgens fysiotherapie, gevolgd door bewegingswetenschappen en sportpsychologie. Om wat ervaring op te doen in de sportwereld werkte hij voor 200 euro per jaar als verzorger bij de handbalvrouwen van Hellas. Ze werden twee keer kampioen en speelden voor het eerst in de clubgeschiedenis Europese wedstrijden.

Verderop in Den Haag, bij hockeyclub HGC, hoorden zij goede verhalen over die ambitieuze jongen met zijn aparte denkwijze. Oud-tophockeyer Marc Delissen werd in 2002 hoofdtrainer en belde Cost op. Of hij voor 600 euro per jaar ook fysiotherapeut bij HGC wilde zijn. Zo reed Cost in zijn derde studiejaar van de opleiding Fysiotherapie voor in totaal 800 euro vrijwel dagelijks heen en weer tussen Utrecht en Den Haag.

Twee jaar later stapte Cost over naar Hockeyclub Rotterdam en via de toenmalige trainer Hans Streeder belandde hij bij Oranje. Hockeyer Jeroen Hertzberger maakte hem zestien jaar lang mee en raakte goed bevriend met Cost. "Zijn motto was altijd: Iets doen is beter dan niets doen. Het is natuurlijk makkelijk om te zeggen dat je rust moet pakken als je ergens last van hebt. Daar is Rick niet van", vertelt de aanvoerder van Hockeyclub Rotterdam.

Bij de hockeybond werd Cost geroemd om zijn harde werken. Al werd dat niet altijd in dank afgenomen door de internationals. Hertzberger: "Voorafgaand aan het WK in Den Haag speelden we een oefenwedstrijd tegen Engeland. Tijdens dat duel haalden we niet de belasting die we nodig hadden om ons optimaal voor te bereiden op het WK. Dus na die oefenwedstrijd moesten we van Rick nog even een keiharde conditietraining er achteraan doen. Op het veld, tussen de fans. Dat was niet niks. Stonden we daar na afloop half kotsend over de boarding, met naast je een jongetje of meisje dat een handtekening van je wilde. Dat is Rick. Hij snapt als geen ander hoe je moet opbouwen naar een periode, waarin je veel prestaties moet leveren."

Volgens Hertzberger is de grote kracht van Cost dat hij én uitvoerend fysiotherapeut is én kennis heeft op het gebied van trainingsopbouw en belasting. Ook durft hij vast te houden aan zijn visie. Bijvoorbeeld die keer toen Hertzberger een knietje in zijn rug had gekregen en nauwelijks kon lopen. "Ik dacht echt dat ik de rest van m'n leven in een rolstoel zou zitten. Maar ik moest op de massagetafel komen bij Rick en met z'n blote handen zorgde hij ervoor dat ik 72 uur later weer pijnvrij kon spelen. Dat moet je wel durven."

Tijdens zijn werk bij de KNHB had Cost op den duur liefst negen praktijken. Afgelopen zomer heeft hij deze verkocht aan de fysiotherapeut die hij zelf opleidde bij Hockeyclub Rotterdam. Cost wilde de praktijken eigenlijk al eerder van de hand doen, omdat het lastig te combineren was met het vele reizen voor de hockeybond. Zo'n dertig weken per jaar was hij in het buitenland met de Oranjedames en -heren.

"Het kostte mij op den duur teveel geld", licht Cost toe. "Bovendien was ik klaar voor een volgende stap. Maar welke? Als ik mijzelf wilde ontwikkelen in een nieuwe tak van sport moest het wel voetbal zijn. Alleen was het verdomd lastig om er tussen te komen. Iedereen in mijn netwerk gaf aan kruiwagen te willen zijn, maar niemand deed wat."

Cost was middenin de voorbereiding op de Olympische Spelen in Rio de Janeiro, toen zijn oog viel op deze vacature. "Coördinator fysieke training...Wie verzint die term? Dat is niks namelijk", lacht hij nu. In eerste instantie vond Feyenoord geen geschikte kandidaat en paste de club de voorwaarden aan. Zo moest de sollicitant in de tweede sollicitatieronde academisch geschoold zijn. Cost besloot om te solliciteren op de functie, ook al had hij zijn bedenkingen bij de formulering van de vacature.