nieuws

Econoom over tweede lockdown: 'Schade aan economie onvermijdelijk'

We zitten midden in de tweede golf van de coronacrisis en ondanks de lichte daling in het aantal besmettingen, zal het kabinet dinsdagavond naar verwachting een tweede lockdown aankondigen. Wat betekent zo'n lockdown voor de economie?
"Op de korte termijn zie je de directe effecten", zegt Frank van Oort, hoogleraar Stedelijke en Regionale Economie aan Erasmus School of Economics. "De ontmoetingsfunctie van de stad werkt niet, mensen kunnen niet meer uiteten of een drankje doen in het café. Dan zie je vooral de effecten in consumptie. Op de lange termijn gaat het ook om de effecten in de productie. Werken in bedrijven op bepaalde locaties is niet meer mogelijk. Op een gegeven momenten worden die verplaatst naar andere plekken op de wereld waar wel gewerkt wordt. Naast werkloosheid krijg je op de lange termijn dus ook een andere concurrentiestrijd."

Domino-effect

In Nederland zijn er vooralsnog geen fabrieken gesloten, weet de hoogleraar. "In het buitenland zijn wel fabrieken op slot gegaan. En wat daar gebeurt, heeft ook hier effect. Als die elders in het buitenland dichtgaan terwijl wij afhankelijk zijn van hun productie, dan merken we daar ook de gevolgen van."
Van Oort pleit er daarom voor om de productie meer naar ons land te halen en minder afhankelijk te zijn van het buitenland. "Een goed voorbeeld is de strijd om de mondkapjes tijdens de eerste golf. Die moesten uit China komen, maar dat liep niet zoals het had gemoeten. Dat soort situaties moet je eigenlijk niet willen, maar dat is wel de manier waarop onze economie nu geregeld is."

Flexibiliteit

Flexibiliteit van het verplaatsen van productieprocessen is ook essentieel voor het herstel van de economie, vindt Van Oort. "We zien in ons land ook verschillen tussen de regio's. Brabant had het zwaar tijdens de eerste golf, terwijl er in Groningen weinig aan de hand was. Dan moet je ook meteen kijken wat er verplaatst kan worden. Als je afhankelijk bent van de haven dan is verplaatsen niet mogelijk, maar met een slachterij kan dat wel. Zo kun je de productie in stand houden waardoor er minder schade ontstaat aan de economie."
Hoewel de economen hun hart vasthielden tijdens de eerste golf en de voorspellingen voor dit jaar heel slecht waren, kwamen die niet echt uit. De schade bleef beperkt tot 8 procent. Veel minder dan de voorspelde 14 procent. In Spanje en het Verenigd Koninkrijk is de schade met 20 procent veel groter.
"Wij hadden een intelligente lockdown waardoor veel bedrijven hun werk voort konden zetten", legt Van Oort uit. "Daarnaast kregen we staatssteun die ervoor zorgde dat zelfs bedrijven die het ook zonder corona niet hadden overleefd, overeind zijn gebleven. Daardoor zijn er relatief weinig faillissementen."
Volgens Van Oort is verdere schade aan de economie onvermijdelijk, maar dat is tegelijk een uitdaging om verder te kijken dan alleen naar herstel. "We moeten onze economie en manier van werken vernieuwen zodat we in de toekomst bestendiger zijn wanneer we te maken krijgen met crises zoals deze."

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl