nieuws

Crisisexpert over nieuwe coronamaatregelen: 'Het kabinet blijft achter de feiten aan lopen'

"De toon was streng, maar de grote vraag is of het gewenste effect met deze maatregelen gehaald gaat worden. Ik heb daar grote twijfels bij." Crisisexpert en oud-militair Gert-Jan Ludden reageert uitermate sceptisch op de nieuwe coronamaatregelen die het kabinet dinsdagavond heeft aangekondigd.
Ludden zette eind september in onze uitzending al vraagtekens bij de aanpak van de coronacrisis door het kabinet. En hij doet dat dinsdag weer. Premier Mark Rutte en minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid draaiden de duimschroeven verder aan.
De komende twee weken gaat een groot deel van Nederland verder op slot en krijgen mensen het advies om waar mogelijk bij elkaar uit de buurt te blijven. De situatie in Rotterdam en Zuid-Holland-Zuid is ronduit zorgelijk, waarschuwden de bewindslieden. De komende dagen volgen in onze regio dus mogelijk extra maatregelen. Lees meer: Rutte: Mogelijk regionale avondklok en sluiting middelbare scholen Rotterdam en Zuid-Holland-Zuid kritieke regio's
Crisisexpert Ludden vreest dat de maatregelen een doekje voor het bloeden zijn. Hij ziet meer heil in een rigoreuse aanpak over een kort tijdsbestek, zoals het kabinet al na de zomer werd geadviseerd. Het zogeheten RedTeam vroeg toen om een ferme hamerslag - kort en krachtig - die mensen perspectief zou bieden.
Maar een totale lockdown in alle sectoren kwam er niet en is er ook vandaag niet gekomen. "Je ziet dat er steeds weer met pleisters wordt geplakt, er iedere keer weer iets bij komt waarvan het zeer de vraag is hoe lang dat gaat duren. Mensen begrijpen het ook niet meer; de ene maatregel geldt 2 weken en de andere 4 weken." Dat is te complex voor de mensen, meent de expert die ook spreekt van doorsudderend beleid.

Repressie

Premier Rutte waarschuwde dinsdagavond dat er streng gehandhaafd gaat worden en boetes zonder pardon worden uitgeschreven. Mogelijk stevent ons land zelfs op een avondklok af. Ludden: "Ja, als de gereedschapskist leeg is en niets meer werkt, dan heeft de overheid nog één instrument: repressie. Daar is al vaker mee gedreigd, maar je ziet dat onvoldoende resoneren; mensen doen toch vooral wat ze denken dat goed is. Repressie helpt dus voor een deel, maar werkt ook averechts."

Systeemcrisis

De crisisexpert vindt dat het kabinet sinds maart al achter de feiten aan loopt. Aan dat beeld verandert de laatste persconferentie weinig. "We zitten in een systeemcrisis. De zorg kan het niet aan. Ondertusssen hebben we wereldwijd miljarden gestopt in wetenschappelijk-medisch onderzoek en geen oplossing. Het virus heeft ons nog steeds in de tang."
De samenleving betaalt een hoge prijs om de zorg in stand te houden, benadrukt Ludden. Toch haalt het kabinet ook acht maanden na het begin van de crisis niet alles uit de kast. Zo wordt de zorgcapaciteit ook nu niet maximaal uitgebreid. "Ik hoor vandaag dat we nu een aanvraag doen bij Defensie. Dat is rijkelijk laat. En zo lopen we steeds achter de feiten aan; we waren ook met het testbeleid te laat en met de mondkapjesdiscussie."
China bouwt in één week een ziekenhuis, wij doen 6 weken over het inrichten van een teststraat
Gert-Jan Ludden
Ludden stelt ook vraagtekens bij de manier waarop de zorg die beschikbaar is, wordt ingericht. Tijdens de eerste golf waren er zorghotels waar coronapatiënten op een gegeven moment zouden kunnen revalideren. Die zouden nu ook kunnen helpen bij het ontlasten van de zorg. "Maar ik hoor er nu helemaal niets over. Ik hoor deze week Ernst Kuipers wel zeggen 'Dat gaan we allemaal onderzoeken'." Zulke scenario's hadden volgens de crisisexpert inmiddels al lang klaar moeten en kunnen liggen.

Te weinig, te laat

Ludden haalt nog even terug dat de oplopende lijn in coronabesmettingen al vanaf half augustus goed zichtbaar was. Doordat daar niet of te laat op is ingespeeld, ontbreekt het nu volledig aan perspectief voor de burger.
Het kabinet reageert in plaats van dat het regeert, lijkt hij te willen zeggen. Het baart de expert grote zorgen. "China bouwt in één week een ziekenhuis, wij doen zes weken over het inrichten van een teststraat. Het is allemaal te traag, we polderen teveel. De samenleving heeft dat in de gaten. Daardoor ontstaat er steeds meer weerstand en is het moeilijker om de mensen mee te krijgen."
Mensen vragen zich terecht af hoe lang de maatregelen nog gaan duren en of 'we' er half december 'zijn' met de huidige aanpak, vindt hij: "Kerst wordt ons ontnomen, Oud en Nieuw staat ter discussie. Qua advies om niet naar het buitenland te gaan vraag ik me bovendien af waar het veiliger is: in het buitenland of in Nederland?! Wij zijn vuurrood, dus in veel landen om ons heen is het misschien wel veiliger dan hier."

Wel of niet een zalige kerst?

Rutte en De Jonge lieten tijdens de persconferentie doorschemeren dat als we nu even doorbijten er mogelijk alsnog - in beperkte mate - kerst gevierd kan worden. Ludden gelooft daar niet zo in. Volgens hem is daar een veel strenger beleid voor nodig, met bijvoorbeeld de totale lockdown die eerder al was geadviseerd.
"Ik denk dat de samenleving er best toe bereid is om die prijs te betalen, maar dat is nu wel de laatste keer. Als we het nu niet onder controle krijgen, dan wordt de weerstand steeds groter. En dan hebben we een nog veel groter probleem in onze samenleving."