nieuws

Onderwijssocioloog: Dit zijn de valkuilen en uitdagingen van onderwijs in coronatijd

Ruim zestig procent van de ouders in ons land maakt zich zorgen over de gevolgen van de coronacrisis op hun kinderen. Een leerachterstand, te veel schermtijd en te weinig sociale contacten zijn veel genoemde problemen, blijkt uit onderzoek van Terre des Hommes. Dat die gevaren inderdaad op de loer liggen, weet ook Iliass El Hadioui. Hij is socioloog aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam en is gespecialiseerd in onderwijs.
Hoe gevoelig een kind is voor de veranderingen door corona heeft volgens de onderwijssocioloog alles te maken met hoe welvarend het gezin is waarin het kind is geboren. Rotterdam kampte voor corona al met grote ongelijkheid, maar het afgelopen half jaar is dat alleen maar scherper geworden, zegt El Hadioui.
Een deel van de kinderen floreerde juist tijdens de eerste golf, toen de scholen dicht gingen. Dat waren dan vaak kinderen met hoogopgeleide ouders en een ruime woning die gedijden bij online lessen en persoonlijke aandacht, zegt de onderwijssocioloog. Op een flatje van vijftig vierkante meter op Zuid dat je moet delen met drie broertjes en zusjes, kan die ervaring heel anders zijn, schetst hij.

Kralingen vs. Charlois

"Aan de bovenkant van de Erasmusbrug in een aantal goede wijken in Kralingen zal dat anders zijn dan in Charlois. Daar zitten verschillen die niet alleen te maken hebben met de school, maar vooral wat er buiten de school ontstaat", zegt de Rotterdamse onderwijssocioloog.
Het onderwijs voor de zomervakantie was online. Nu is dat anders. Op het MBO bijvoorbeeld worden veel hybride lessen gegeven; de helft is fysiek in de klas aanwezig, de andere helft volgt de les online vanuit huis. Het hangt van de docent af hoe succesvol die vorm is, want ook voor hen is het zoeken, zegt El Hadioui.
Tekst gaat door onder de foto
Iliass El Hadioui, socioloog aan de Erasmus Universiteit
Op school ben je om te leren. Er wordt volgens El Hadioui terecht veel waarde gehangen aan cijfers en cognitieve ontwikkeling. Maar, wat zeker niet mag worden vergeten, zijn de sociale vaardigheden die in de schoolbanken, de gangen en op het schoolplein worden gevormd.
El Hadioui: "In internationale onderzoeken behoren Nederlandse kinderen altijd tot de top-10 van de meeste gelukkige en innovatieve kinderen. Ze vinden school vaak fantastisch. Niet vanwege de lessen, maar vanwege het feit dat het een sociale ontmoetingsplaats is; een plek om te chillen."

School is enige plek om met vrienden te chillen

Nu kinderen nergens anders meer met leeftijdsgenootjes mogen afspreken, is die functie van school nog belangrijker geworden, zegt de onderwijssocioloog. "Steeds meer leerlingen hebben school als enige plek waar ze langdurig met andere jongeren kunnen zijn. Je ziet ook in de kantine de enorme behoefte om met elkaar te zijn."
Voorlopig lijkt er nog geen uitzicht op verbetering. El Hadioui verwijst naar de berichten waarin gesuggereerd wordt dat het vaccineren nog wel een jaar kan duren en dat we op langere termijn waarschijnlijk nog met coronamaatregelen te maken hebben. Ook in het onderwijs. Dat is geen fijn vooruitzicht, zegt de onderwijssocioloog, maar met de juiste mindset kan het wel tot iets positiefs worden omgebogen.
"Ik denk dat we zo snel mogelijk op scholen de knop moeten omdraaien en zeggen: deze hybride vorm is niet iets van een week, een maand of zelfs een jaar; dit is waarschijnlijk de nieuwe realiteit. Ik zie heel veel docenten in hun eigen lokalen daartoe komen. Op die manier ben je echt in staat om te werken aan die ongelijkheid en die achterstand."