Capelse afvalberg stuk hoger en veel duurder

Bij het afvalbrengstation in Capelle is het tegenwoordig iedere dag druk, ook op werkdagen. "Ik had een schoonvader die niet van opruimen hield en ik ben vandaag met een derde lading bezig", vertelt Rutger Geerling. Vanwege het coronavirus heeft hij tijdelijk geen werk en daarom is aan het opruimen geslagen. "Het is corona en ik heb niets te doen. Ik ben fotograaf van festivals, dus ja, veel werk heb ik niet. Ik scoor nu wel punten bij mijn schoonmoeder", zegt hij lachend.

Niet alleen in Capelle aan den IJssel zijn mensen aan het opruimen en verbouwen. Overal in Nederland is het druk bij de milieuparken. In Capelle is dit jaar al 800 ton meer grofvuil ingezameld en gescheiden. Bewoners kunnen hun afval in achttien verschillende containers stoppen. Van oud textiel, oud metaal, oude matrassen, bouwmaterialen, hard en zacht plastic, oud hout tot chemisch afval en batterijen. Zo goed als alles dat wordt ingeleverd en gescheiden, kan worden hergebruikt.

Door het thuiswerken en meer thuis zijn, produceren we ook meer huisafval. In Capelle is dat door corona met 1100 ton toegenomen. Dat betekent veel meer vuilniswagens die de containers moeten legen, maar er wordt ook meer afval naast de containers gedumpt.

In de Muziekbuurt is het iedere week raak en klagen meerdere bewoners over vervuiling van de wijk. "Het gebeurt heel vaak dat hier van alles naast de containers wordt gezet, we bellen zo vaak, maar er is geen verandering", zegt bewoner Henri Cronie. Hij ergert zich er groen en geel aan. "Het is gevaarlijk voor kinderen en het verpest de buurt. Je schaamt je voor deze rotzooi als je mensen op bezoek krijgt." Volgens hem komt het ook steeds vaker voor. "Vrijdag lag er ook al een berg en nu weer. En je kan wachten op de volgende berg vuil naast de container."

Ook andere bewoners bellen regelmatig naar de gemeente over vuilnis naast de containers. "Als de container klem of vol zit, dan nemen ze de zakken niet mee terug naar huis. Vogels trekken de zakken dan open en alles ligt dan op straat. Dat trekt ook ongedierte aan", zegt bewoner Xenia. Volgens haar is het ook een probleem dat bewoners te veel afval in een zak stoppen, waardoor de klep van de container vastloopt.

Al die troep naast containers is een grote ergernis. "Absoluut!", zegt Leefbaar-wethouder Marc Wilson. "En die bijplaatsingen willen we aanpakken want het ontsiert de buurt en er zijn terecht veel klachten."

Als een container voor driekwart vol zit, geeft een sensor aan dat een vuilniswagen moet komen om hem te legen. En natuurlijk, het komt voor dat een sensor kapot is, een container klemt of een container te laat wordt geleegd.

Volgens het hoofd afval in Capelle aan den IJssel is het grootste probleem dat het dumpafval niet in de ondergrondse container past. "Een kleine 20 procent heeft met vuilniszakken te maken en 80 procent met afval dat te groot is voor de container. Voor grofvuil moet je bellen of zelf inleveren", vertelt afvalmanager José Middelkoop. Volgens hem is het geen kwade opzet maar realiseren veel mensen dat niet.

De flinke toename van de afvalberg is geen Capels probleem, het is een landelijk probleem. Door het coronavirus zijn we meer thuis, gaan we niet op vakantie, en hebben we meer tijd en geld voor opruimen en verbouwen. "Zolders en schuren worden leeggetrokken, badkamers verbouwd en tuinen aangelegd", verklaart de Capelse wethouder de grote toename van afval en bijplaatsingen.

Voor de bouwmarkten pakt de coronacrisis gunstig uit, maar niet voor de gemeente Capelle. Normaal kost de afvalinzameling en -verbranding zeven miljoen euro per jaar. Nu is het prijskaartje alleen al in Capelle 820.000 euro duurder. "Dat was wel even schrikken toen ik de cijfers voor het eerst zag. Ik vroeg aan de ambtenaar: Klopt dit? Komt dit echt door corona?", zegt wethouder Wilson. Het blijkt inderdaad door corona te komen en voorlopig moet Capelle dit bedrag zien op te hoesten. Wethouder Wilson hoopt nog op een handreiking van het Rijk, maar die geeft voorlopig geen sjoege.

Los van die gepeperde rekening gaat Capelle het aantal bijplaatsingen terugdringen. Dat doet de gemeente op een vriendelijke manier met tekstborden en stickers op de containers. Lukt het niet goedschiks, dan zet Capelle zwaardere middelen in: spiegels bij containers, cameratoezicht en handhaving. "We gaan de regels nog eens goed uitleggen en uiteindelijk gaan we handhaven", zegt wethouder Wilson tegen de hardleerse Capellenaren.

Bewoners die zich ergeren aan dumpafval, geloven niet in een zachte aanpak. "Stukje handhaving en extra containers in de wijk", oppert Xenia als oplossing. Volgens bewoner Henri moet de gemeente bewoners persoonlijk aanspreken op hun gedrag. "Een kartonnen doos heb je zo uit elkaar en opgevouwen in de papierbak. Maar zelfs dat is te veel gevraagd", zegt hij over de gemakzucht van zijn buurtgenoten. "Men neemt niet even de tijd om het netjes te doen."

In Capelle gaan papierbakken langzamerhand vervangen worden door containers met een speciale gleuf voor kartonnen dozen. "Dat is een gevolg van het steeds meer online bestellen", vertelt José Middelkoop van de gemeente Capelle. Nu worden veel dozen gedumpt naast containers of blokkeren ze een papierbak.

Naast minder vuil op straat, is een belangrijk element uit het Capelse afvalactieplan het stimuleren van afvalscheiding. Want dat is goedkoper én beter voor het milieu. "Voor verbranden moet Capelle belasting betalen. Alles dat gescheiden wordt, hoeft niet de verbrandingsoven in. Dat is dus een win-winsituatie", legt afvalmanager Middelkoop uit. Op een aantal plekken experimenteert Capelle met ondergrondse containers voor GFT: groente-, fruit- en tuinafval. Dat wordt gecomposteerd tot tuinaarde.

Het is de gemeente ook een lief ding als meer mensen een ritje naar de milieustraat aan de Groenendijk willen ondernemen. Want grofvuil zelf inleveren of laten ophalen maakt een groot verschil. Al het huisafval dat na een belletje wordt opgehaald, verdwijnt in de verbrandingsoven. Terwijl bijna alles dat gescheiden wordt, gerecycled kan worden. "Nagenoeg alles wordt weer een grondstof, van textiel tot oude autobanden aan toe", vertelt de afvalmanager.

De meeste bezoekers bij het afvalbrengstation scheiden hun afval om hun steentje bij te dragen aan het verkleinen van de afvalberg. "Op straat zie je al zoveel zwerfvuil. Dat vind ik irritant, dus ik breng het weg. En goed dat het wordt hergebruikt", zegt een bewoner terwijl die een kast en bed in de houtcontainer gooit.

Sommigen zien er ook een sport in om van afval weer grondstoffen te maken. Zoals de fotograaf die vanwege corona even zonder werk zit. Hij heeft zijn grofvuil al voorgesorteerd in doosjes metaal, hout, plastic en kringloopspullen. "Je voelt je al schuldig over al het weggooien van spullen. Het is jammer dat in Capelle geen kringloopbak hebben, maar ik weet nog een ander park in Rotterdam en daar rijd ik zo nog even langs. En dan heb ik het vandaag allemaal pico bello goed gedaan", zegt hij met een grote glimlach.