Nederland gaat vijf weken op slot: kijk hier wat dat betekent

De premier noemde de maatregelen heftig en ingrijpend. "Zeker zo net voor kerst. Maar dat we er doorheen komen, staat voor mij vast. Terwijl Rutte zijn toespraak houdt, zijn er op de achtergrond demonstratiegeluiden te horen.

De lockdown die het kabinet instelt, is een "groot pakket aan maatregelen en dringende adviezen", zei premier Rutte. De nieuwe regels gaan morgen in en gelden tot en met 19 januari. Op dinsdag 12 januari geven Rutte en minister De Jonge opnieuw een persconferentie, waarin zij zullen uitleggen hoe het dan verder gaat. De scholen gaan om praktische redenen niet morgen, maar een dag later dicht. Zij gaan op maandag 18 januari weer open.

Voor Kerst wordt wel een uitzondering gemaakt: in plaats van twee mogen dan drie mensen op bezoek komen. Dat geldt voor 24, 25 en 26 december. Kinderen onder de 13 jaar zijn uitgezonderd.

We zetten hieronder op een rijtje wat dichtgaat, wat openblijft en ook wat we nog niet weten.

• Niet-essentiële winkels gaan dicht. Denk aan warenhuizen, tuincentra, kledingwinkels. Essentiële winkels als supermarkten en andere levensmiddelenwinkels, banken en apotheken blijven gewoon open. De weekmarkten blijven ook open.
• Ook contactberoepen moeten pas op de plaats maken. Daaronder vallen bijvoorbeeld sekswerkers, kappers, tatoeëerders en schoonheidsspecialisten. (Para)medische contactberoepen zoals fysiotherapeuten en tandartsen blijven wel aan het werk.
• Zogenoemde doorstroomlocaties, zoals musea, bioscopen, dierentuinen, theaters en pretparken sluiten de deuren.
• Sportscholen, zwembaden en sauna's gaan dicht.
• Het maximale aantal bezoekers thuis (binnen en buiten) gaat van drie naar twee per dag. Voor de Kerstdagen wordt een uitzondering gemaakt, dan mag er tijdelijk eentje extra komen (drie dus in totaal). Deze uitzondering geldt niet voor Oud en Nieuw.
• Het kabinet roept op om niet naar het buitenland te reizen en tot half maart geen enkele reis te boeken.

• Zowel basisscholen als middelbare scholen gaan dicht, en ze moeten weer zoveel mogelijk op online onderwijs overstappen. Alleen voor basisschoolouders met essentiële beroepen blijven er opvangmogelijkheden.
• Het mbo, hbo en de universiteiten sluiten ook in deze periode. Volgens de Rijksoverheid zijn er uitzonderingen voor examens en zogeheten kwetsbare leerlingen.
• Ook de kinderopvang moet dicht, met dezelfde uitzondering voor ouders met vitale beroepen.

• Hotels blijven open, maar ze mogen geen eten en drinken meer serveren aan hun gasten, ook niet op de kamer met roomservice.
• Kerken, moskeeën en andere gebedshuizen blijven gewoon open.
• Afhaalloketten van coffeeshops en horeca mogen openblijven, zoals het nu ook is.
• De maximale groepsgrootte bij uitvaarten blijft 100.
• De Eredivisie en andere topsportcompetities gaan door, wel zonder publiek zoals nu ook het geval.
• Schiphol blijft open voor passagiers. Het reisadvies is en blijft daarbij wel om zoveel mogelijk thuis te blijven deze winter en om geen reizen naar het buitenland te boeken tot half januari (als het niet strikt noodzakelijk is).
• Buurthuizen mogen openblijven voor kwetsbare mensen.
• Bibliotheken gaan dicht, maar boeken brengen en halen kan wel.
• Je kan 's avonds nog naar buiten, want er komt geen avondklok.
• Sporten kan nog, maar alleen buiten. Jongeren tot 18 jaar mogen buiten in teamverband sporten. Mensen boven de 18 jaar mogen alleen in groepjes van twee en met 1,5 meter afstand sporten. Ook zijn er geen wedstrijden en groepslessen, met uitzondering van topsport.

Andere bestaande maatregelen blijven gelden. Dat betekent dat de horeca dichtblijft en alleen nog afhaal- of bezorgmaaltijden mogen aanbieden. Wel nieuw is dat ook restaurants in hotels sluiten. Evenementen blijven verboden.

Welbekende adviezen als 'werk thuis tenzij het niet anders kan', 'was vaak je handen' en 'nies in je elleboog' blijven onverminderd gelden. Ook het dragen van een mondkapje in publieke ruimtes blijft verplicht.

Het bovenstaande maatregelenpakket geldt tot en met dinsdag 19 januari. Een week daarvoor besluit het kabinet over het vervolg.