Van buddy tot specialist: dit zijn de zorghelden in de frontlinie van de tweede golf

In het Erasmus MC kiezen ze in oktober ervoor om de gewone zorg door te laten gaan. Tegelijkertijd komen steeds meer coronapatiënten in het ziekenhuis. Verpleegkundige Daphne van Weezel zegt dat er een probleem is met de doorstroming: de ic’s zijn vol en patiënten blijven daardoor langdurig op de afdeling. Dat zorgt voor extra druk. "Collega’s worden overvraagd omdat ze bepaalde zorg niet kunnen verlenen, omdat ze er niet voor geschoold zijn."

Doorstroming is eind oktober ook een probleem op de spoedeisende hulp van het Maasstad Ziekenhuis. In de sluis staat een ambulance met coronapatiënt te wachten. Hij moet daar blijven liggen tot er een bed vrij is. Voor en achter wachten nog twee ambulances, één komt zelfs van buiten de regio. Een broeder gehuld in een pak voor asbestverwijdering kijkt afwachtend vanuit de ambulance.
Zo ziet de spoedeisende hulp in het Maasstad Ziekenhuis uit tijdens de tweede golf

Het is bijna middag, het tijdstip dat de spoedeisende hulp vol raakt. “Het is spitsuur”, zegt Janneke Slegh. Ze is verpleegkundige op de spoedeisende hulp. De werkdruk is hoog door het stijgend aantal patiënten, maar ook door collega's die zich ziek melden. “Ik trek dit ook niet heel lang. Het plezier gaat er van af, ik kan mijn werk ook niet goed meer uitoefenen. Dit vergt zijn tol.”

Begin november is het weer zover: de ic's raken overvol. "Voor ons voelt deze nieuwe golf als een déjà-vu. We houden ons hart vast", zegt intensivist Anna Schut van het Ikazia Ziekenhuis. "We hebben al regelmatig patiënten moeten overplaatsen naar andere ziekenhuizen, omdat er hier geen ic-bedden meer beschikbaar waren."

Eén van de lessen van de eerste golf is dat een ic-opname voor een coronapatiënt heel zwaar is, vertelt Anna. "Je moet het eigenlijk zo zien, alsof een patiënt iedere dag op de ic een marathon moet lopen. We kijken nu een stuk kritischer welke patiënten echt baat hebben bij een opname.”

De druk op ic-personeel stijgt. Daarom zet het Franciscus Gasthuis buddy’s in om zorgpersoneel te ontlasten. Nicole Tärre werkte zeventien jaar geleden voor het laatst op de ic-afdeling. Sinds de eerste golf is ze weer terug op het oude nest. "Ik had nooit gedacht dat ik terug zou komen in het ziekenhuis na zoveel jaar. Ik was welkom. Je rolt er gewoon weer in."
Lees meer: Dit zijn de buddy's die het zorgpersoneel ontlasten: 'Voor mij heeft corona iets positiefs opgeleverd'

Terugkeren op de ic tijdens een crisis was spannend voor haar. Er was andere apparatuur, ze moest het opnemen tegen een nieuw virus en ze moest wennen aan het grote aantal patiënten. "Ik hoor veel mensen om me heen zeggen dat het een ver-van-hun-bed-show is. Ze hebben geen idee wat er in het ziekenhuis gebeurt. Daar word je soms wel verdrietig van."

Patiënten die aan de beterende hand zijn maar nog niet naar huis mogen, komen terecht in een coronacentrum. Leerling-verpleegkundige Sophie Verschuuren werkt hier sinds de eerste golf. "Ik hoor de verhalen van patiënten, maar ook van hun kinderen en kleinkinderen."
Lees meer: Zo gaat het eraan toe in het coronahotel: 'Ik moet echt huilen als ik zie hoe hard iedereen hier voor ons werkt'

In het coronacentrum mogen patiënten op de etage vrij rondlopen. Ze hebben bewondering voor het zorgpersoneel. "Ze lopen zich rot hier. Soms moet ik echt huilen. Ze moeten zo hard werken, maar ze nemen toch altijd alle tijd voor ons.”

Het is eind november. We zitten diep in de tweede golf en de maatregelen schijnen niet genoeg te werken. Er komen nog strengere maatregelen. Dat heeft ook effect op de zorgmedewerkers, merkt radiodiagnostisch laborant Linda de Vries van het Maasstad Ziekenhuis. "Mensen hebben een kort lontje. Ze zijn corona en de maatregelen zat!”
Lees meer: Begrip voor ziekenhuispersoneel zwakt af 'Mensen zijn corona en de maatregelen zat'

Zij is zelf ook helemaal klaar met covid. Haar werk is omslachtiger geworden door de extra beschermende kleding die ze telkens aan moet. Daarnaast is er veel uitval bij haar collega’s. "Je wilt ook weer naar een feestje of een concert. Maar om dat te bereiken, moeten we toch nog even doorbijten."

Covid levert ook verrassende verhalen op. In het Erasmus MC werken moeder Leonie en dochter Paula samen op de ic. Leonie is al 25 jaar ic-verpleegkundige, Paula is derdejaars student geneeskunde en heeft een bijbaan in het studententeam.

Niet alle collega's en patiënten weten dat de twee dames familie van elkaar zijn. Dat leidt soms tot grappige situaties, zegt Paula. "Ik roep soms wel eens op de gang ‘mama!’. Dat zie je andere verpleegkundigen wel vreemd opkijken."

Leonie herinnert zich een grappig voorval met een patiënt. Het komt voor dat ze beiden aan het bed staan voor de verzorging. "Dit is de eerste keer dat ik mezelf bloot geef aan moeder en dochter tegelijk, zei de patiënt. Daar moesten we heel hard om lachen."