Voorlopig geen treinen op HSL-Zuid

Het spoortracé is klaar, maar HSA heeft niet op tijd treinen beschikbaar. De Italiaanse fabrikant Ansaldo Breda is namelijk te laat met de levering van locomotieven. Verder is het spoorbeveiligingssysteem niet op orde.

De HSL-Zuid tussen Amsterdam en Parijs zou oorspronkelijk in april 2007 in gebruik worden genomen. Meer dan een keer is de opening vertraagd. Komend januari zouden de eerste treinen tussen Amsterdam en Rotterdam rijden, maar daar gaat opnieuw een streep door. Wanneer er wel kan worden gereden, is onduidelijk.

Omdat het tracé (sinds begin oktober) gereed is, moet HSA de Staat wel een gebruikersvergoeding betalen vanaf 1 juli volgend jaar. Eurlings wil het bedrijf echter maximaal vier jaar uitstel van betaling geven om omvallen te voorkomen. Want zolang er geen treinen rijden, heeft HSA geen inkomsten. HSA is voor 90 procent eigendom van NS, de andere 10 procent zit bij KLM.

De fractiewoordvoerders staken hun woede niet onder stoelen of banken. ,,Dit is verbijsterend. Een echte puinhoop'', aldus Paul de Krom (VVD). ,,HSA heeft er een potje van gemaakt'', stelde SP-Kamerlid Emile Roemer.

De woordvoerders van de regeringsfracties waren ook spinnijdig. Ger Koopmans (CDA) wil dat de minister eist van HSA dat de contracten met de betrokken fabrikanten worden aangepast. Voor de PvdA en de ChristenUnie staat alles open en is het de vraag of HSA overeind gehouden moet worden. ,,De minister heeft ons niet overtuigd'', zei Diederik Samson (PvdA).

Volgens Eurlings kon HSA niets claimen bij zijn leveranciers. Met het Canadese Bombardier, dat het ERTMS-veiligheidssysteem levert, is alleen een 'inspanningsverplichting' geregeld. HSA inruilen voor een andere exploitant is echter geen optie. ,,Dat kost jaren.''

Als het bedrijf omvalt, kost dat de staat bovendien structureel inkomsten, aldus Eurlings. Hij zegde de Kamer toe volgende week vertrouwelijk in te lichten over de afspraken en de verdere mogelijkheden.