nieuws

Recensenten maken gehakt van Het Bombardement

ROTTERDAM - Hoge verwachtingen, een glanzende galapremière dinsdag in Luxor, maar vernietigende recensies alom: "Een gemakzuchtige, tenenkrommende en respectloze film", aldus filmrecensent Ab Zagt van het AD.
De hoofdrolspeler komt er nog mild vanaf: "Jan Smit doet het nog aardig. Ik denk dat de regisseur te veel gefocust is geweest op Jan Smit. Als een decor wordt gebruikt voor een slap liefdesverhaal. Wat is dan de educatieve waarde?"
Zagt is ook vrij duidelijk over de rol van Koos Postema als dominee: "Als je Postema als dominee uitkiest, had dan een echte acteur uitgekozen."

Verwachtingen

De vraag reist dan of de verwachtingen voor een Nederlandse film niet te hoog zijn: "Nee, het publiek betaalt hetzelfde als voor een Amerikaanse film." Zagt doelt hiermee vooral ook op de slechte weergave van het bombardement zelf.
Of de film na deze catastrofale ontvangst nog een bioscoopsucces kan worden? Ab Zagt: "Als alle Jan Smit-fans komen kijken, wordt het toch nog een kaskraker." Mocht hij gelijk krijgen, dan zal het Rotterdamse aandeel in het bioscoopbezoek zeker tegenvallen. Tenzij de nieuwsgierigheid de overhand krijgt. Rotterdammers geloven tenslotte niet zomaar alles.

Première

Donderdag is de première van Het Bombardement voor de gewone mensen, die dan zelf mogen gaan kijken of de critici gelijk hebben.
Wat filmmaker Ate de Jong vooral naar z'n hoofd krijgt, is dat de verwoesting van de Rotterdamse binnenstad op 14 mei 1940 een bijrol heeft gekregen. Precies zoals de scheepsramp in de film Titanic alleen het decor was voor een romantische geschiedenis, zo komt de ramp van Rotterdam pas tegen het einde van Het Bombardement.
Het liefdesverhaal tussen een arme jongen (Jan Smit) en een rijk meisje (Roos van Erkel) heeft dan al anderhalf uur geduurd.
Goede bedoelingen
De regisseur had er nog wel zulke goede bedoelingen mee. ''De film wil uitdragen dat er geen haat moet zijn. Je ziet ook geen gemene schreeuwende Duitsers'', zei Ate de Jong voor de première tegen RTV Rijnmond.
Vijf miljoen euro was eraan uitgegeven om dat doel te bereiken, met echte explosies uit Hongarije en een brandend Rotterdam uit de computer. Zonde van het geld: veel recensenten zien alleen bordpapieren vliegtuigen overkomen.
Genoeg Jan Smit gezien
De Rotterdamse historicus Paul van der Laar heeft na de première nog wel een sympathiek gevoel. "De film gáát niet over het bombardement. Het is gewoon een liefdesdrama en het bombardement is een decor", zegt hij.
"Die tien minuten dat de bommen vallen zijn goed gedaan. Je moet er alleen wel anderhalf uur op wachten. Dan denk ik: ik heb nu wel even genoeg Jan Smit gezien, ik wil weer terug naar Rotterdam! En het hoofdpersonage had ook wel een wat minder Amsterdams accent mogen hebben."
Van der Laars conclusie: "Het Rotterdamse publiek verdient echt nog wel een historische film over dit onderwerp".
Commercieel gedrocht
De Rotterdamse auteur Hugo Borst is meedogenlozer: "Ik snap het hele commerciële fenomeen wel en er is niks tegen commercie, maar je kunt ook overdrijven. Dit had natuurlijk van het begin af aan alle tekenen van een commercieel gedrocht."

De kluts kwijt

Met een heel ander gevoel kwamen Henk en Miep Smith uit de film, waar RTV Rijnmond ze mee naartoe had genomen. Voor het echtpaar was het een herbeleving. Allebei waren ze negen jaar toen ze de bommen zagen vallen.
Henk is een beetje de kluts kwijt van de beelden. "Je kreeg er gewoon de kouwe bibbers van", zegt hij met trillende stem. "Ik had het er heel... moeilijk mee."
Miep kan zich wel voorstellen dat zo'n ingrijpende gebeurtenis in deze tijd door andere ogen wordt bekeken dan toen. "Het zegt je niks, het zegt je helemaal niks. Totdat er zoiets gebeurt als het bombardement. Nou, dan zegt het je alles."
Postema: onwaarschijnlijkheden
Journalist Koos Postema (80), die het bombardement als jongen meemaakte, wijst op 'wat onwaarschijnlijkheden' in de oorlogshandelingen zoals de film die laat zien. "Dan komt er ineens een parachutist midden in de stad terecht, maar die landden op Waalhaven en bovendien vier dagen eerder, in de vroege ochtend van 10 mei. De Duitsers in die rubberbootjes waren er ook niet meer toen de bommen vielen."
De weergave van de luchtaanvallen zelf noemt Postema authentiek. "Beangstigend goed gemaakt. Maar het hele verhaal, dat had wel wat beter gekund. Er was genoeg om in de film te gebruiken: in de oorlogsdagen gingen er mensen op de fiets naar de Maasoever om naar de vuurgevechten te kijken, heel naïef. Dat had Jan Smit met dat meisje in die bakkerskar ook kunnen doen."
Een greep uit de recensies van Het Bombardement:

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl