ARCHIEF RIJNMOND 31 okt 2021 - Leermomentje

En dat gebeurde in Theater Walhalla op Katendrecht bij de try-out

van een theaterserie die ik waarschijnlijk ga maken in het verlengde

van Archief Rijnmond, ‘mijn’ programma met regionale muziek op

Radio Rijnmond. Het is een soort Archief Rijnmond in het theater.

Met mij als presentator annex verteller, met gasten, en met

studenten van Codarts, van het conservatorium, die Rotterdamse

liedjes uitvoeren waarvan ik geen acceptabele opname heb, of ken.

Eén van die Rotterdamse liedjes in de try-out van de week betrof

een tekst van Daan Hooykaas over de razzia van 1944, op de

melodie van Ketelbinkie.

De avond vóór de try-out hadden we een repetitietje in een van de

gebouwen van Codarts en daar bleek dat de studenten een beetje

moeite hadden om de melodie van Ketelbinkie goed in hun hoofd te

krijgen. Tot voor kort hadden ze dat hele lied nooit gehoord. Ze

kenden het niet.

Ze kenden Ketelbinkie niet.

Heel begrijpelijk. Niks om denigrerend over te doen. Geen

aanleiding om te gaan klagen dat ‘de jeugd van tegenwoordig’ niks

weet. Iedereen die aan het leven begint, begint op nul. Het is niet

zo dat je automatisch na je geboorte bij de eerste inenting de hele

culturele geschiedenis van de stad, het land en de wereld mee

ingespoten krijgt. Alles heeft tijd nodig. En óf en wannéér je

bepaalde dingen oppikt hangt ook heel erg samen met je

belangstelling.

Heel begrijpelijk dus dat die jongelui dat hele lied Ketelbinkie niet

kenden. Maar voor mij was het een leermomentje. Ik had helemaal

niet stilgestaan bij die mogelijkheid. Maar ja, het bleek maar weer

eens: je kunt niet zomaar veronderstellen dat iets dat voor jou heel

vanzelfsprekend is, dat ook is voor anderen. Zeker niet als er een

leeftijdsverschil speelt.

Andersom geldt dat ook. Tijdens het eten voor de voorstelling

hoorde ik die studenten praten over muziek die ík op mijn beurt

1weer niet ken. Ja, voor zover ik hen al kon verstaan in het rumoer

van het restaurant. Ik heb last van toenemende slechthorendheid.

Net als een van mijn gasten die avond trouwens, vergeleken bij wie

ík dan weer van een jongere generatie ben: Jacques Klöters,

cabaretkenner en collega-radiopresentator.

Ik was wel verguld met zijn komst. Jacques is inmiddels 75 en heel

wat coryfeeën uit het vaderlandse amusement die ik alleen uit

verhalen en van opnames ken, heeft hij zelf meegemaakt. Mede

dankzij zijn vroegere werk bij het Theater Instituut. Ik zie Jacques

ook als iemand met een breder perspectief dan ikzelf op

amusementsgebied.

We hadden het in het programma over het oorlogsdagboek van de

Rotterdamse dichter-zanger Koos Speenhoff dat Jacques laatst heeft

‘bezorgd’, zoals dat heet. Het is er dankzij hem gekomen en hij

heeft het van een toelichting voorzien.

Speenhoff is met zijn stekelige, sociaal-realistische liedjes van een

eeuw geleden natuurlijk nog veel verder in de geschiedenis

weggezakt dan Ketelbinkie. En in een poging Speenhoff iets meer

naar deze tijd te trekken stelde ik de vraag: wie van vandaag de

dag zou je met hem kunnen vergelijken? Zelf dacht ik gelijk aan

Arie van der Krogt uit Rotterdam. Wat vanuit de zaal ook al snel

werd geroepen. Jacques kwam met twee andere namen: Joop

Visser en Jeroen van Merwijk.

Dat trof me echt, dat hij - zonder dat hij erover leek te hoeven

nadenken - die namen noemde. Ik had nooit op die manier over die

zangers gedacht, ook al ken ik hun werk vrij goed en heb ik hen ook

wel ontmoet, maar de overeenkomst was me meteen duidelijk.

Natuurlijk. Dat ik daar zélf niet op was gekomen.

Nou ja, zo gaat dat dus met kennis en inzicht.

Je moet het van elkaar hebben.

SPEELIJST

DE TUNE
1. Ik mis je - John Verkroost

HAVEN & WATER
2. Ketelbinkie - Roland Vonk
3. Het woeste water - Mike Boddé
4. De beurtschipper - De Tunes
5. Het ECT-lied - Peet en de ECT-breed-band

6. Roffa bij zessen - Jan Rot

FEYENOORD
7. Er is weer brand, kameraden - Firet
8. Kuipie - Johnny Hoes

TUSCHINSKI
9. The sheik of Araby - Leo Fuld

SPEENHOFF
10. De Schutterij - Peter Blanker
11. Spotlied op de jaloerse vrouwen - JH Speenhoff
12. Lachliedje - Koos Speenhoff jr & Jenny Speenhoff

AANKONDIGINGEN
13. Americanas - Metropole Orchestra Big Band

14. Autumn leaves - Windmill Bigband