Is een rieten dak gevaarlijker dan een normaal dak op je woning?

De brand ontstond woensdagochtend vroeg in een koelkast in de ruimte waar de dieren verblijven. Al snel daarna sloeg de brand over naar het rieten dak, waarna het vuur om zich heen greep. Hoe gaat de brandweer zo'n brand om?

Een speciaal team, de 'rietkapbrandbestrijdingseenheid', wordt door de aanwezige brandweermannen opgeroepen als het blijkt te gaan om een woning of boerderij met een rieten dak. Dit team heeft speciale gereedschappen en de kennis en ervaring om met deze branden om te gaan. "Ze maken dan een brandsleuf in het dak, zodat andere delen van de constructie gespaard blijven", legt Jolanda Muns van de veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid uit. "Maar in het geval van deze brand verspreidde het zich zo snel, dat we dat team weer hebben afgebeld."

De Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid werkt voor de inzet van zo'n team samen met de regio's Rotterdam-Rijnmond en Hollands Midden. "Zelf hebben we in de regio niet zo'n team, dus hebben de teams een iets langere aanrijtijd. Gelukkig heeft het de lokale brandweer altijd genoeg kennis en kunde van zulke situaties om de juiste eerste stappen te nemen".

Niet alleen bij oude, maar ook bij nieuwbouwwoningen wordt steeds vaker gebruik gemaakt van rieten daken. "Rieten daken hebben een hoge isolatiewaarde, zijn duurzaam en zien er natuurlijk gewoon mooi uit", zegt Joost Kreuger van de Vakfederatie Rietdekkers, waar ongeveer 175 rietdekkers bij zijn aangesloten. Bij moderne rieten daken zijn volgens hem de risico's op brand niet groter dan bij een normaal pannendak: "Bij moderne rieten daken wordt er gebruik gemaakt van een speciale constructie, een zogeheten schroefdak. Daarbij wordt het riet op platen geschroefd. Zo zit er geen zuurstof tussen het riet en de constructie en is een mogelijke brand beter te beheersen. Sinds de jaren '70 wordt er voornamelijk gebruik gemaakt van deze moderne dakconstructies, maar omdat dit een woning van voor die tijd betrof, is bij deze woning sprake van een traditioneel dak."

Het grote verschil met een traditioneel gebonden rieten dak is dat je bij een modern dak vanaf de binnenkant het riet niet kunt zien. "Bij een traditioneel gebonden rieten dak kan dat vaak wel: daar kijk je vanaf de binnenkant tegen de rietbundels aan." Volgens Kreuger is het brandgevaar bij oude, traditionele rieten daken dus wel hoger dan bij moderne varianten of een pannendak. Hij verwijst naar de brand in Plaswijckpark, waar begin dit jaar het theatergebouw in vlammen op ging. Ook daar lag een traditioneel rieten dak op, waardoor de brand snel om zich heen kon grijpen.

Ook verzekeraars maken onderscheid tussen verschillende soorten rieten daken. Volgens Independer verzekeren woonverzekeraars niet zomaar alle woningen met rieten daken. Bij riet dat op platen geschroefd of gespijkerd wordt, is het risico lager, waardoor verzekeringen niet veel duurder hoeven zijn, maar bij traditioneel gedekte daken is dat risico veel hoger. Martijn Kleijn, inspecteur bij Rietpolis - een verzekeraar die gespecialiseerd is in het verzekeren van rieten daken - onderschrijft dat. Volgens hem is er bij het verzekeren van een modern schroefdak weinig premieverschil met een gewoon pannendak, maar ligt bij een traditioneel dak de premie soms tot wel 2,5 keer hoger.

"Een traditioneel rieten dak gaat binnen vijftien minuten verloren. De brandweer bellen helpt wel, maar het dak is dan vaak al vergaan", aldus Kleijn. Meestal zit een ongeluk in een klein hoekje: een vonkje, kortsluiting of een vuurpijl die nog niet helemaal uit is kunnen het dak al in brand steken. Daarom investeert het bedrijf van Kleijn ook in preventie en voorlichting: bij het afsluiten van een verzekering komt Kleijn zelf bij het pand langs om allerlei zaken te controleren. Zo moet het dak goed onderhouden zijn en adviseert hij een jaarlijkse schoorsteenreiniging. "Bij huizen met een rieten dak stellen we ook verplicht dat mensen een vonkenvanger plaatsen in de schoorsteen, zodat grote vonkjes niet naar buiten vliegen". Ook bij Interpolis is zo'n vonkenvanger verplicht, zegt Thijs Rösken. "Als je die vonkenvanger niet plaatst en er ontstaat brand via de schoorsteen, bijvoorbeeld omdat er vonkjes naar buiten komen, dan wordt de schade niet gedekt."

Volgens Kleijn zijn er nog veel traditioneel gedekte rieten daken in de regio. "Daarom zie je ze ook regelmatig in het nieuws." Hij adviseert om, zelfs als je een gewoon pannendak op je huis hebt, maatregelen te nemen om je woning brandveilig te maken. "Plaats bijvoorbeeld rookmelders, en plaats er dan ook één in de meterkast. Het is daarnaast een goed idee om zo weinig mogelijk verlengsnoeren te gebruiken."

De gouden tip, als je een rieten dak hebt: "Hang een brandblusser of een brandhaspel op. Dan kun je er vlug bij zijn als er toch brand uitbreekt. Maar laten we voorop stellen dat het echt niet eng is om in een traditioneel gedekte woning te wonen. Het geeft juist veel sfeer en met de juiste preventieve maatregelen is het erg leuk en veilig om in zo'n woning te wonen!"