Joost van der Hoek, nieuwe clubarts van Feyenoord: Medicus, topvolleyballer en supporter

In zijn carrière als topsporter kon Joost van der Hoek niet zonder zijn handen. Nu zijn ze warm weggestopt in zijn dikke, zwarte Feyenoord-jas. "Zo zien we het graag", lacht de clubarts van Feyenoord. "Het zou ook een slecht teken zijn als ik tijdens een training van Feyenoord continu in de weer ben." Van der Hoek observeert. Ziet hij spelers met een afwijkend looppatroon? Heeft er iemand last? Alles wordt scherp in de gaten gehouden. En gemonitord. Daarover later meer.

Op zijn werkkamer hangt een prachtige fotocollage van z'n successen als volleyballer. Meermaals landskampioen met Nesselande, een Europa-Cup finale en zeven interlands. Van der Hoek was een laatbloeier. Pas op zijn 27e debuteerde hij in Oranje. Niet omdat hij zo'n groot talent was, maar omdat hij iedere training het uiterste gaf. "Alles geven en niet zeiken. Daarom pas ik zo goed bij deze regio", zegt de geboren Dordtenaar, die inmiddels al jarenlang met zijn vrouw en drie kinderen in Barendrecht woont. "En bij Feyenoord."

Van de selectie weet niemand dat Van der Hoek een begenadigd volleyballer was. Dat zou je ook niet direct zeggen met zijn 1 meter 82, maar hij was jarenlang de spelbepaler van Zevenhuizen, dat van 2004 tot en met 2006 driemaal landskampioen werd onder de naam Ortec Rotterdam Nesselande. Als eerbetoon aan Van der Hoek draagt niemand meer bij Zevenhuizen het rugnummer 8 en in het Topsportcentrum naast De Kuip hangt zijn ingelijste shirt.

Lekker knallen, Joris heeft hij er zelf opgeschreven. "Joris was mijn bijnaam in het volleybal. En een keer of tien per training riep ik 'lekker knallen.' Ik was een heel energieke speler en ging regelmatig verbaal tekeer", zegt Van der Hoek, die denkt dat zijn topsportcarrière hem helpt als clubarts van Feyenoord. "Natuurlijk moeten de spelers in De Kuip in een heel andere dimensie presteren. Maar de intrinsieke motivatie om het allerhoogste te bereiken is niet anders. Dat zat er bij mij in en ook bij veel - zo niet alle - spelers van Feyenoord."

"Hé Joris! Even een karretje?" In het Topsportcentrum loopt Van der Hoek zijn voormalig trainer Peter Blangé tegen het lange lijf. "Hij wilde altijd meer doen dan de rest", legt de directeur van Rotterdam Topsport uit. "Dus na iedere training pakten we een kar met ballen, ging ik aanslaan en hij verdedigen. Dat was ongeveer het hoogtepunt van de training."

Via Blangé rol Van der Hoek het voetbal in. Op het laatste moment zocht Blangé nog een arts die met het Nederlands volleybalteam mee kon op een trip naar Amerika en China. Van der Hoek zou bijna zijn promotie-onderzoek op het Erasmus Medisch Centrum gaan afronden en had wel oren naar een kortstondig avontuur.

De wedstrijden van de Lange Mannen werden live uitgezonden op de NOS, waar voormalig volleybal-bondscoach én AZ-directeur Toon Gerbrands de analyse verzorgde. Gerbrands zocht een clubarts voor AZ en nam direct contact op. Bij terugkomst volgde op Schiphol direct een gesprek en na een half uur was Van der Hoek eruit: hij zou zijn studie afbreken en aan de slag gaan in Alkmaar.

Liefst twaalf jaar werkt Van der Hoek voor AZ. Hij stimuleert dat er in de jeugdopleiding steeds meer gewerkt wordt met bijvoorbeeld hartslagmeters en hoe die data worden omgezet naar trainingsvormen. Ook leert hij 'hoe de voetballerij in elkaar zit.' Van der Hoek maakt naam, ook onder zijn collega's onder wie zijn leermeester Casper van Eijck.

De dokter van Feyenoord kent Van der Hoek al zo'n twintig jaar. Hij begeleidt hem in het Erasmus MC en fungeert later ook als klankbord voor de clubarts van AZ. Van Eijck weet al lang wie zijn opvolger in De Kuip moet worden. Van Eijck: "Als afgestudeerd bioloog heeft Joost een wetenschappelijke achtergrond en vanuit het EMC ook een medische achtergrond. Dat is noodzakelijk als je zoals Feyenoord wil innoveren. Ik had al aan het begin van het seizoen besloten om te stoppen en Joost en ik waren er al lang uit. Ruim voordat Arne Slot kwam. Hij had niks met zijn komst te maken."

"Casper had wel al eerder aangegeven dat hij ging stoppen, maar het werd pas écht concreet aan het eind van vorig seizoen", weerlegt Van der Hoek. "Ik vind het wel heel fijn dat hij altijd zo stellig is geweest dat ik zijn opvolger moest worden, maar zo'n duidelijk abc'tje was het nou ook weer niet. Al ben ik er natuurlijk wel heel blij mee, want alles komt bij Feyenoord samen. Het hele leven van mijn vrouw en mij speelt zich af in de regio Rotterdam. En Feyenoord speelt natuurlijk ook een rol. Eerst ben je zelf supporter, later komen daar je kinderen bij... wat is er dan uiteindelijk mooier dan alles dichtbij elkaar krijgen? En dan ook weer samenwerking met het Erasmus MC. Dan wordt het heel moeilijk om nee te zeggen."

Vaak wordt gezegd dat de voetbalwereld qua innovaties conservatief is, maar Van der Hoek ziet dat anders. Hij ziet juist een enorme ontwikkeling op dat vlak. "Kijk alleen maar naar het aantal academisch opgeleide mensen in de staf bij Feyenoord, zoals. Stijn Vandenbroucke, Ruben Peters en Leigh Egger. We hebben ook drie HBO-opgeleide fysiotherapeuten met interesse voor wetenschap. Op het gebied van medisch en performance is er echt veel draagvlak om dat uit te bouwen."

Niet voor niets zijn de medische en performance afdeling samengevoegd bij Feyenoord. De proftak en de Academy werken nauwer samen, ook op het gebied van data. Door middel van GPS-kastjes wordt de fitheid van de spelers geregistreerd en kan er nauwkeuriger gelet worden op aankomende blessures. Er is meer aandacht voor voeding, ondersteund vanuit het Erasmus MC, dat zich ook nog altijd bezig houdt met het coronahoofdstuk binnen Feyenoord.

Bijna net zo gepassioneerd als Freek Vonk kan vertellen over een baardagame vertelt Van der Hoek over de spelers bij Feyenoord. "Vanuit mijn achtergrond als wetenschapper hebben we een schitterende populatie rondlopen, ook bij de jeugd. In het verleden zijn er dokters gepromoveerd op studies die bij Feyenoord zijn gedaan. Neem Rien Heijboer, inmiddels gepensioneerd orthopeed. Hij heeft een voorzet gegeven voor analyses bij jeugdspelers met heupproblemen. Daar zijn inmiddels zeker twee artsen op gepromoveerd. Zo is er een enorme vergaarbak van mogelijkheden binnen Feyenoord om dat samen met het EMC een academische boost te geven."

Iedere dag om 8 uur ontbijten de medische en performance staf met elkaar. Er wordt besproken welke spelers wat meer 'geknepen' moeten worden en wie juist niet. Vervolgens bespreken Stijn Vandenbroucke en Ruben Peters van het performanceteam dit met de technische staf. Een aanpak die z'n vruchten afwerpt, zowel qua resultaten als blessuregevallen. "Dat mag je nooit hardop zeggen, ook in het ziekenhuis niet", lacht Van der Hoek. Hij vindt het lastig om een oorzaak te benoemen voor het grote aantal blessurevrije spelers.

"In een hiërarchische wereld als de voetballerij is de hoofdtrainer heel bepalend. En Arne weet dit seizoen best veel voor elkaar te krijgen. Dat succes is vaak een enorme katalysator voor alle processen daaronder. Je voelt de pijn minder en voelt dat de gemaakte keuzes door een trainer of fysio succes hebben. En het gaat om succesbeleving. Daarvoor doe je het. Het gedraaide programma levert winst op.

Urenlang kan Van der Hoek vertellen over zijn professie. Inmiddels betreden de spelers van Feyenoord Basketball de hal, waarin de volleyballer zoveel mooie successen kende. Maar hij heeft geen haast. Thuis zal Feyenoord ongetwijfeld ook een gespreksonderwerp zijn. Niet alleen zijn Tim, Naud en Kai idolaat van Feyenoord, vrouw Daniëlle is sinds dit seizoen de huisarts van een groot aantal buitenlandse spelers. "Ja, het gaat regelmatig over Feyenoord. Maar ik kan niet alles zeggen, want ook thuis heb ik een beroepsgeheim", lacht de vader, die zelf als supporter en clubarts voor een dilemma zou kunnen staan. Maar daarin heeft hij advies gekregen van KNVB-arts Edwin Goedhart.

"Als dokters in het voetbal hebben wij twee benen. Het ene been is supporter, het andere been is dokter. En als wij op die middenlijn staan, moeten we zorgen dat het doktersbeen net iets zwaarder is dan het supportersbeen."

Van der Hoek is een van de vele Feyenoorders met een AZ-verleden, die zondag terugkeert in Alkmaar. AZ-Feyenoord is live te luisteren op Radio Rijnmond. Onze uitzending begint om 12:00 uur. Voor reacties op dit verhaal of tips voor andere longreads kan je mailen naar frank.stout@rijnmond.nl.